do and don't
(GMT+08:00) 2012-04-26 11:23:03 cri
" ສະບາຍດີ " ແມ່ນປະໂຫຍກທໍາອິດທີ່ຄົນລາວໃຊ້ເປັນການທັກທາຍໃນຊີວິດປະຈໍາວັນດ້ວຍຄວາມຍີ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສພ້ອມທັງຍໍມືນົບ, ກອດກັນເພື່ອສະແດງຄວາມຮັກແພງກັນໃນສະຖານທີ່ສາທາລະນະຈະເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ສຸພາສໍາລັບຄົນລາວ.
ຄົນລາວຈະຖືຫົວຂອງຕົນເອງເປັນສິ່ງທີ່ສູງທີ່ສຸດແລະຖືຕີນເປັນບ່ອນທີ່ຕໍ່າທີ່ສຸດ, ການໃຊ້ຕີນເພື່ອຊີ້ແນະຫຼືເຕະສິ່ງຂອງເພື່ອສະແດງທ່າທີຕ່າງໆເປັນສິ່ງທີ່ຮັບບໍ່ໄດ້, ຖ້າຜູ້ໃດປະພຶດແນວນີ້ຄືວ່າບໍ່ຮູ້ກະລະເທສະຫຼືສໍາລັບຄົນລາວແລ້ວຖືວ່າເປັນການບໍ່ໃຫ້ກຽດ, ບໍ່ສຸພາບ.
ການຈັບຫົວຄົນໃດໜື່ງແມ່ນຖືວ່າຂາດມາລະຍາດທີ່ສຸດ.
ໃນເວລາເຂົ້າເຮືອນຄົນລາວກະລຸນາປົດເກີບ.
ທຸກຄັ້ງທີ່ຢ່າງຜ່ານໜ້າຫຼັງຄົນນັ່ງຢູ່ທ່ານຢ່າລືມກົ້ມໂຕລົງຕາມສົມຄວນ.
ຫອມແກ້ມ, ຈູບກັນແລະກອດກັນໃນສະຖານທີ່ສາທາລະນະເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ສຸພາບ, ກະລຸນາຢັບຍັ້ງອາລົມຂອງທ່ານ.
ຄົນລາວເປັນຄົນທີ່ມັກຄ່ອຍເວົ້າ, ຄ່ອຍວ່າແລະຫຼີກເວັ້ນການປະທະກັນ, ບໍ່ຄວນໃຊ້ສຽງດັງຫຼືຂື້ນສຽງເມື່ອເວົ້າກັບຄົນລາວ.
ກ່ອນທີ່ຈະຖ່າຍຮູບຜູ້ໃດຜູ້ໜື່ງໃຫ້ຂໍອະນຸຍາດສາກ່ອນ.
ກະລຸນາບໍ່ຄວນແຈກສິ່ງຂອງຫຼືເຂົ້າໜົມໃຫ້ເດັກນ້ອຍມັກຈະພາໃຫ້ເກີດມີການຂໍທານ, ຖ້າຕ້ອງການຢາກໃຫ້ກໍ່ຄວນມອບໃຫ້ການຈັດຕັ້ງບ້ານຫຼືການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນເປັນຜູ້ແຈກຢາຍ.
ເວລານັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທ່ຽວລາວຄວນເລືອກກິນອາຫານລາວໃນທຸກແຫ່ງເພື່ອເປັນການສົ່ງເສີມການຜະລິດທ້ອງຖິ່ນແລະຊາວໄຮ່ນາຜູ້ໃຫ້ການຜະລິດ.
ພະພຸດທະຮູບແມ່ນສິ່ງສັກສິດຄວນສັກກາລະບູຊາ, ກະລຸນາສະແດງງຄວາມເຄົາລົບດ້ວຍການນຸ່ງຮົ່ມທີ່ສຸພາບ, ໃນເວລາທ່ຽວຊົມວັດວາອາຮາມແລະການຖ່າຍຮູບ.
ປະເທດລາວມີສະຖານທີ່ສັກສິດກາລະບູຊາໃນສະຖາທີ່ຕ່າງໆເປັນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍກະລຸນາຢ່າແຕະຕ້ອງຫຼືເຂົ້າໄປໃນສະຖານທີ່ກ່ອນໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ.
ພະສົງສາມະເນນແມ່ນບຸກຄົນທີ່ປະຊາຊົນໃຫ້ຄວາມເຄົາລົບນັບຖືຫ້າມເພດຍິງແຕະຕ້ອງພະສົງສໍາມະເນນ.
ກະລຸນາຊ່ວຍກັນຮັກສາຄວາມສະອາດແລະຄວາມສວຍງາມໃນປະເທດລາວ, ບໍ່ຄວນຖີ້ມສິ່ງຂອງຊະຊາຍແລະຄວນເກັບສິ່ງຂອງທີ່ບໍ່ງາມຕາເພື່ອເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ແກ່ເຍົາວະຊົນລາວ.
ທ່ານບໍ່ຄວນກິນ, ບໍ່ຄວນຊື້ສັດປ່າແລະຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຈາກສັດປ່າ, ເພື່ອຊ່ວຍກັນປົກປັກຮັກສາສັດປ່າ.
ທຸກຄົນຄວນຊ່ວຍກັນມີສະຕິບໍ່ໃຫ້ເກີດໄຟໄໝ້ປ່າ.
ທ່ານບໍ່ຄວນຊື້ວັດຖຸບູຮານອັນເກົ່າແກ່ແລະສິ່ງຂອງທີ່ເປັນມໍລະດົກອັນມີຄ່າຂອງຊາດແລະຂອງປະຊາຊົນລາວ, ກະລຸນາຊື້ເຄື່ອງຫັດຖະກໍາອັນສວຍງາມແລະມີຄຸນນະພາບຈະ ຊ່ວຍການສົ່ງເສີມສີລະປະຫັດຖະກໍາລາວ.
ການຊື້-ຂາຍ, ເສບແລະມີມີຢາເສບຕິດຢູ່ໃນການຄອບຄອງແມ່ນຜິດຕໍ່ກົດໝາຍຂອງ ສປປ ລາວ.
ພ້ອມກັນປົກປ້ອງເດັກນ້ອຍແລະແມ່ຍິງລາວຈາກການທາລຸນແລະການກົດຂີ່ຂູດຮີດ, ກໍລະນີເຫັນພຶດຕິກໍາອັນສົງໄສກະລຸນາແຈ້ງເຈົ້າໜ້າທີ່.
ການມີເພດສໍາພັນກັບເດັກນ້ອຍແມ່ນຜິດກົດໝາຍຢ່າງຮ້າຍແຮງ.
ບໍ່ຄວນເປືອຍກາຍຫຼືນຸ່ງສັ້ນເກີນໄປ, ອາບນໍ້າໃນສະຖານທີ່ສາທາລະນະ.
ຄົນລາວຈະຖືຫົວຂອງຕົນເອງເປັນສິ່ງທີ່ສູງທີ່ສຸດແລະຖືຕີນເປັນບ່ອນທີ່ຕໍ່າທີ່ສຸດ, ການໃຊ້ຕີນເພື່ອຊີ້ແນະຫຼືເຕະສິ່ງຂອງເພື່ອສະແດງທ່າທີຕ່າງໆເປັນສິ່ງທີ່ຮັບບໍ່ໄດ້, ຖ້າຜູ້ໃດປະພຶດແນວນີ້ຄືວ່າບໍ່ຮູ້ກະລະເທສະຫຼືສໍາລັບຄົນລາວແລ້ວຖືວ່າເປັນການບໍ່ໃຫ້ກຽດ, ບໍ່ສຸພາບ.
ການຈັບຫົວຄົນໃດໜື່ງແມ່ນຖືວ່າຂາດມາລະຍາດທີ່ສຸດ.
ໃນເວລາເຂົ້າເຮືອນຄົນລາວກະລຸນາປົດເກີບ.
ທຸກຄັ້ງທີ່ຢ່າງຜ່ານໜ້າຫຼັງຄົນນັ່ງຢູ່ທ່ານຢ່າລືມກົ້ມໂຕລົງຕາມສົມຄວນ.
ຫອມແກ້ມ, ຈູບກັນແລະກອດກັນໃນສະຖານທີ່ສາທາລະນະເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ສຸພາບ, ກະລຸນາຢັບຍັ້ງອາລົມຂອງທ່ານ.
ຄົນລາວເປັນຄົນທີ່ມັກຄ່ອຍເວົ້າ, ຄ່ອຍວ່າແລະຫຼີກເວັ້ນການປະທະກັນ, ບໍ່ຄວນໃຊ້ສຽງດັງຫຼືຂື້ນສຽງເມື່ອເວົ້າກັບຄົນລາວ.
ກ່ອນທີ່ຈະຖ່າຍຮູບຜູ້ໃດຜູ້ໜື່ງໃຫ້ຂໍອະນຸຍາດສາກ່ອນ.
ກະລຸນາບໍ່ຄວນແຈກສິ່ງຂອງຫຼືເຂົ້າໜົມໃຫ້ເດັກນ້ອຍມັກຈະພາໃຫ້ເກີດມີການຂໍທານ, ຖ້າຕ້ອງການຢາກໃຫ້ກໍ່ຄວນມອບໃຫ້ການຈັດຕັ້ງບ້ານຫຼືການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນເປັນຜູ້ແຈກຢາຍ.
ເວລານັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທ່ຽວລາວຄວນເລືອກກິນອາຫານລາວໃນທຸກແຫ່ງເພື່ອເປັນການສົ່ງເສີມການຜະລິດທ້ອງຖິ່ນແລະຊາວໄຮ່ນາຜູ້ໃຫ້ການຜະລິດ.
ພະພຸດທະຮູບແມ່ນສິ່ງສັກສິດຄວນສັກກາລະບູຊາ, ກະລຸນາສະແດງງຄວາມເຄົາລົບດ້ວຍການນຸ່ງຮົ່ມທີ່ສຸພາບ, ໃນເວລາທ່ຽວຊົມວັດວາອາຮາມແລະການຖ່າຍຮູບ.
ປະເທດລາວມີສະຖານທີ່ສັກສິດກາລະບູຊາໃນສະຖາທີ່ຕ່າງໆເປັນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍກະລຸນາຢ່າແຕະຕ້ອງຫຼືເຂົ້າໄປໃນສະຖານທີ່ກ່ອນໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ.
ພະສົງສາມະເນນແມ່ນບຸກຄົນທີ່ປະຊາຊົນໃຫ້ຄວາມເຄົາລົບນັບຖືຫ້າມເພດຍິງແຕະຕ້ອງພະສົງສໍາມະເນນ.
ກະລຸນາຊ່ວຍກັນຮັກສາຄວາມສະອາດແລະຄວາມສວຍງາມໃນປະເທດລາວ, ບໍ່ຄວນຖີ້ມສິ່ງຂອງຊະຊາຍແລະຄວນເກັບສິ່ງຂອງທີ່ບໍ່ງາມຕາເພື່ອເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ແກ່ເຍົາວະຊົນລາວ.
ທ່ານບໍ່ຄວນກິນ, ບໍ່ຄວນຊື້ສັດປ່າແລະຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆຈາກສັດປ່າ, ເພື່ອຊ່ວຍກັນປົກປັກຮັກສາສັດປ່າ.
ທຸກຄົນຄວນຊ່ວຍກັນມີສະຕິບໍ່ໃຫ້ເກີດໄຟໄໝ້ປ່າ.
ທ່ານບໍ່ຄວນຊື້ວັດຖຸບູຮານອັນເກົ່າແກ່ແລະສິ່ງຂອງທີ່ເປັນມໍລະດົກອັນມີຄ່າຂອງຊາດແລະຂອງປະຊາຊົນລາວ, ກະລຸນາຊື້ເຄື່ອງຫັດຖະກໍາອັນສວຍງາມແລະມີຄຸນນະພາບຈະ ຊ່ວຍການສົ່ງເສີມສີລະປະຫັດຖະກໍາລາວ.
ການຊື້-ຂາຍ, ເສບແລະມີມີຢາເສບຕິດຢູ່ໃນການຄອບຄອງແມ່ນຜິດຕໍ່ກົດໝາຍຂອງ ສປປ ລາວ.
ພ້ອມກັນປົກປ້ອງເດັກນ້ອຍແລະແມ່ຍິງລາວຈາກການທາລຸນແລະການກົດຂີ່ຂູດຮີດ, ກໍລະນີເຫັນພຶດຕິກໍາອັນສົງໄສກະລຸນາແຈ້ງເຈົ້າໜ້າທີ່.
ການມີເພດສໍາພັນກັບເດັກນ້ອຍແມ່ນຜິດກົດໝາຍຢ່າງຮ້າຍແຮງ.
ບໍ່ຄວນເປືອຍກາຍຫຼືນຸ່ງສັ້ນເກີນໄປ, ອາບນໍ້າໃນສະຖານທີ່ສາທາລະນະ.
