ວັນທີ 12 ກໍລະກົດນີ້, ຫຼັງຈາກສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການທີ່ຮັບຜິດຊອບຄະດີຕັດສິນຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໃນບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ໄດ້ປະກາດ "ຄຳຕັດສິນສຸດທ້າຍ" ວ່າຈີນບໍ່ມີສິດຕໍ່ບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ນັ້ນ, ຈີນຖືວ່າຜົນການຕັດສິນເປັນໂມຄະແລະຜິດກົດໝາຍໂດຍກະຊວງການຕ່າງປະເທດສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນໄດ້ຖະແຫຼງຈຸດຢືນຂອງຕົນທີ່ບໍ່ຮັບຮອງແລະບໍ່ຍອມຮັບຜົນການຕັດສິນດັ່ງກ່າວ. ຂະນະທີ່ວັນທີ 13 ເດືອນດຽວກັນ, ລັດຖະບານຈີນໄດ້ເຜີຍແຜ່ປື້ມປົກຂາວ "ຈີນຍຶດໝັ້ນແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງກັບຟິລິບປິນໃນບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ໂດຍຜ່ານການເຈລະຈາ" ເຊິ່ງຈຸດນີ້ເຮັດໃຫ້ການນຳ, ອະດີດການນຳຄົນສຳຄັນແລະຜູ້ຊ່ຽວຊານ, ນັກວິຊາການຂອງປະເທດໃນອາຊຽນໄດ້ສະແດງທ່າທີສະໜັບສະໜູນຈຸດຢືນຂອງຈີນຕໍ່ບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້.
ທ່ານ ຮຸນເຊັນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີກຳປູເຈຍກ່າວວ່າ, ຜົນການຕັດສິນຄະດີບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ "ມີຈຸດປະສົງທາງການເມືອງ". ຈາກນີ້ປະເທດຕົນຈຶ່ງບໍ່ສະໜັບສະໜູນຜົນການຕັດສິນດັ່ງກ່າວທີ່ເປັນຜົນມາຈາກບາງອິດທິກຳລັງທີ່ຢູ່ນອກພາກພື້ນເຮັດທຸກວິທີທາງເພື່ອຄັດຄ້ານຈີນເຊິ່ງບັນຫານີ້ "ຈະນຳເອົາຜົນທະທົບທີ່ບໍ່ດີມາສູ່ອາຊຽນແລະພາກພື້ນ". ຂະນະດຽວກັນ, ທ່ານ ຮຸນເຊັນໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດທີ່ຢູ່ນອກພາກພື້ນຈົ່ງຢຸດການແຊກແຊງບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ແລະຈົ່ງໃຫ້ຝ່າຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໂດຍຜ່ານການເຈລະຈາສອງຝ່າຍ.
ທ່ານ ໂອອິຊັນ ອະດີດເລຂາການເມືອງຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີມາເລເຊຍທັງເປັນນັກວິຈານທີ່ມີຊື່ສຽງກ່າວຢູ່ນະຄອນຫຼວງກົວລາລຳເປີໃນວັນທີ 13 ກໍລະກົດນີ້ວ່າ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການປະກາດຄຳຕັດສິນດັ່ງກ່າວບໍ່ສາມາດຫັນປ່ຽນສະພາບປັດຈຸບັນຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ແລະຜົນການຕັດສິນດັ່ງກ່າວຈະເຮັດໃຫ້ສະຖານະການຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ມີຄວາມສັບສົນຫຼາຍຂຶ້ນ, ຂະນະທີ່ການຕັດສິນວ່າເກາະໄທ້ຜິງເປັນ "ໂຂດຫີນ" ນັ້ນກໍໄຮ້ເຫດຜົນທີ່ສຸດເຊິ່ງການກະທຳທີ່ເມີນເສີຍຕໍ່ສະພາບປັດຈຸບັນແລະປະຫວັດສາດຢູ່ທະເລຈີນໃຕ້ແນວນີ້ບໍ່ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ການສ້າງສັນຕິພາບແລະຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຢູ່ພາກພື້ນ.
ຂະນະດຽວກັນ, ບຸກຄົນສຳຄັນຫຼາຍທ່ານຂອງຟີລິບປິນຕ່າງກໍອອກມາກ່າວວ່າ: ຄະດີການຕັດສິນບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ເປັນກົນອຸບາຍທີ່ອາເມລິກາສວຍໃຊ້ຟີລິບປິນເພື່ອບັນລຸຈຸດປະສົງຂອງຕົນ.
ທ່ານ ອັນໂຕນີໂອ ວັດເດີສ໌ ອະດີດຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງສຶກສາທິການຟີລິບປິນກ່າວວ່າ: ຄະນະສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຊົ່ວຄາວກ່ຽວກັບຄະດີການຕັດສິນບັນຫາທະເລຈີນໃຕ້ເບິ່ງຈັ່ງໜຶ່ງຄືເປັນການຕັດສິນຄວາມຂັດແຍ້ງກັນລະຫວ່າງຟີລິບປິນ-ຈີນ, ແຕ່ຄວາມຈິງແລ້ວນີ້ແມ່ນການຄວບຄຸມຂອງອາເມລິກາທັງນັ້ນ. ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກການຕັດສິນດັ່ງກ່າວແຕ່ຝ່າຍດຽວນັ້ນຈະບໍ່ແມ່ນຟີລິບປິນຢ່າງເດັດຂາດ, ຫາກແມ່ນອາເມລິກາທີ່ສ້າງເລື່ອງດັ່ງກ່າວຂຶ້ນມາເພື່ອຄັດຄ້ານຈີນ. ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ, "ການທີ່ລັດຖະບານຂອງທ່ານ ເບນິກໂນ ອາກີໂນ ອະດີດປະທານາທິບໍດີຟິລິບປິນຕົກລົງຟ້ອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການແລະລັດຖະບານຊຸດດັ່ງກ່າວລ້ວນແຕ່ເຮັດຕາມຈຸດປະສົງຂອງອາເມລິກາ. ຂະນະທີ່ການຈັດຕັ້ງແລະຄະນະຂອງສານດັ່ງກ່າວກໍເປັນສິ່ງທີ່ໜ້າສົງໄສທີ່ສຸດ, ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງເຫັນວ່າການທີ່ຈີນປະຕິເສດບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມການຕັດສິນແມ່ນສົມເຫດສົມຜົນແລ້ວ."
ທ່ານ ເຮີມານ ລາວເຣວ ນັກວິຈານການເມືອງທີ່ມີຊື່ສຽງຂອງຟີລິບປິນກໍກ່າວວ່າ: "ຖ້າວ່າຈີນແລະຟີລິບປິນດຳເນີນການເຈລະຈາສອງຝ່າຍ, ບັນດາປະເທດໃນອາຊຽນກໍລ້ວນແຕ່ສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍແລະຍິນດີ, ແຕ່ອາເມລິກາພັດບໍ່ຍິນດີຖ້າເຫັນສະພາບແບບນີ້ເກີດຂຶ້ນ. ທີ່ສຳຄັນທັງອາເມລິກາແລະຍີ່ປຸ່ນຫວັງຮັກສາຖານະປະເທດຜູກຂາດຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດຢູ່ອາຊຽນ."
 |
