ວັນທີ 19 ທັນວາ, ທີມງານນັກຂ່າວ CRI ໄດ້ເດີນທາງໄປເມືອງ ຫຼາ ແຂວງ ອຸດົມໄຊ, ເພື່ອໄປກາບໄຫວ້ ຂໍພອນ, ສະຖານທີ່ສັກສິດ ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ ທີ່ເຊື່ອກັນວ່າມີຄວາມສັກສິດທີ່ສຸດ ແລະ ປະຊາຊົນ ທົ່ວທຸກສາລະທິດ ທັງພາຍໃນປະເທດ, ຕ່າງປະເທດ ກໍພາກັນມາກາບໄຫວ້ຂໍພອນ ເປັນປະຈຳ, ບາງຄົນທີ່ມີຄວາມສັດທາອັນແຮງກ້າ ກໍໄດ້ນຳເອົາສິ່ງຂອງ ວັດຖຸເງີນຄຳ ແລະ ອື່ນໆມາກາບ ໄຫວ້ ແລະ ບູຊາຕາມຄວາມເຊື່ອ.
ເຖີງວ່າການເດີນທາງຈາກເທດສະບານ ເມືອງ ໄຊ ໄປສູ່ ເມືອງຫຼາ ມີຄວາມຍາວກວ່າ 20 ກິໂລແມັດ, ແຕ່ທີມງານນັກຂ່າວ CRI ຕ່າງກໍມີຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຈະໄດ້ໄປທ່ຽວຊົມ ແລະ ຂໍພອນສັກສິດ ຢູ່ທີ່ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ, ຊຶ່ງຕະຫຼອດໄລຍະການເດີນທາງເຖີງແມ່ນວ່າຈະເປັນທາງພູຄົດລ້ຽວ, ແລະ ມີຂຸມເປັນຈຸດ, ແຕ່ກໍມີຄວາມປະທັບໃຈຕະຫຼອດເສັ້ນທາງທີ່ຂັບຂີ່ໄປ ເທດສະບານເມືອງ ຫຼາ ນັ້ນ ເຮົາຈະແນມເຫັນພູຜາປ່າໄມ້ທີ່ຂຽວສົດງົດງາມ, ພູຜາທີ່ສູງຊັນ ທີ່ສະຫຼັບຊັບຊ້ອນກັນຢ່າງງົດງາມ ແລະ ຄົງບໍ່ມີທຳມະຊາດໃດ, ນອກຈາກ ຢູ່ລາວ. ຊຶ່ງກ່ອນຈະເຖີງວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ ນັກຂ່າວ CRI ກໍໄດ້ຈອດລົດ ເພື່ອເກັບພາບບັນຍາດກາດທີ່ສວຍງາມນັ້ນໄວ້. ແລະ ໃນທີ່ສຸດເວລາປະມານ 11 ໂມງ ພວກເຮາກໍມາເຖີງສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງຫາກທຽບໄລຍະເວລາທີ່ພວກເຮົາຂີ່ລົດ ຈາກເທດສະບານ ມາສູ່ເມືອງ ຫຼາ ນັ້ນປະມານ 1 ໂມງກວ່າໆ.
ຕາມການບອກເລົ່າຂອງປະຊາຊົນທີ່ຂາຍເຄື່ອງກາບໄຫວ້ ໃນສະຖານທີ່ວັດດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮູ້ວ່າ: ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ ເປັນວັດທີ່ເກົ່າແກ່, ມີປະຫວັດຄວາມເປັນມາ ທີ່ຍາວນານ ແລະ ເປັນວັດທີ່ມີ ພະເຈົ້າສັກສິດແຫ່ງໜຶ່ງ ທີ່ມີຊາວພຸດ ແລະ ສາສະນິກະຊົນທົ່ວໄປ ໄດ້ເຂົ້າໄປ ກາບໄຫ້ວພະເຈົ້າສິງຄຳ ເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ເພື່ອຂໍພອນຕ່າງໆ ຕາມໃຈປະສົງ ຂອງແຕ່ລະຄົນ ບໍ່ໄດ້ຂາດໃນແຕ່ລະວັນ. ທາງພະແນກຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວແຂວງ ກໍ່ຄືໂຄງການພັດທະນາ ການທ່ອງທ່ຽວ ແບບຍືນຍົງແຂວງອຸດົມໄຊ ໄດ້ພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງກໍ່ສ້າງ ສິ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກ ຂະນາດນ້ອຍ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຫ້ອງນ້ຳ, ບ່ອນຂາຍທູບທຽນ, ບ່ອນເຊົ່າ (ຫຼືປ່ຽນສິ້ນ) ແລະ ເດີ່ນຈອດລົດ ເພື່ອອຳນວຍຄວາມສະດວກ ໃຫ້ແກ່ນັກທ່ອງທ່ຽວ ເຂົ້າມາຢ້ຽມຊົມ ແລະ ກາບໄຫວ້ພະເຈົ້າສິງຄຳ.
ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ ແຕ່ກ່ອນເອີ້ນວ່າ "ວັດກາງ" ເພາະເປັນວັດໃຫຍ່ ທີ່ຊາວເມືອງຫຼາ ພາກັນມາກາບໄຫ້ວ ສັກກາລະບູຊາ ເປັນທີ່ເພິ່ງທາງໃຈ. ຕາມການສັນນິຖານ ຂອງເຖົ້າແກ່, ວັດນີ້ ໄດ້ສ້າງຂຶ້ນ ປະມານ 2000 ກວ່າປີແລ້ວ ຕັ້ງຢູ່ເທິງ ພູເຂົາຄວາຍ ບ້ານປາກຫຼາ (ປະຈຸບັນ ໂຮມເປັນບ້ານດອນສະອາດ). ພາຍຫຼັງ ໄດ້ເອົາພະເຈົ້າສິງຄຳ ມາປະດິດສະຖານໄວ້ ຈຶ່ງປ່ຽນຊື່ວັດກາງມາເປັນ "ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ" ຕາມຊື່ ຂອງພະເຈົ້າສິງຄຳ ຈົນເຖິງປະຈຸບັນ. ພູເຂົາຄວາຍສະຖານທີ່ຕັ້ງ ວັດພະເຈົ້າສິງຄຳແຫ່ງນີ້ ປະກົດມີຮູ ຢູ່ເທິງພູເບື້ອງນ້ຳຫຼາ ມີລັກສະນະ ກ້ຽງບໍ່ເສົ້າໝອງ. ຕາມການເລົ່າຂານວ່າ: ເມື່ອວັນໜຶ່ງ ມື້ວັນສິນໃຫຍ່ ຂຶ້ນ 14-15 ຄ່ຳ, ສຳມະເນນໄດ້ເຫັນຊາຍໜຸ່ມ ເອົາຜ້າສີແດງມັດຫົວ ຂຶ້ນມາໄຫວ້ ພະເຈົ້າສິງຄຳ ແລ້ວກໍ່ລົງຮູຫາຍໄປ ສ້າງຄວາມອັດສະຈັນ, ພະສົງສາມະເນນ ຈຶ່ງໄປບອກຊາວບ້ານໄປເບິ່ງຮູດັ່ງກ່າວ ແລະ ຊາວບ້ານ ກໍ່ປະຫຼາດໃຈຫຼາຍ ຕໍ່ມາຊາວບ້ານ ຈຶ່ງຕົກລົງກັນ ເອົາໝາກພຸກ ມາປ່ອນລົງຮູດັ່ງກ່າວ ແລ້ວໃຫ້ຄົນໄປເບິ່ງວັງນ້ຳພາກ ຄື: ວັງຄຳ, ວັງອີງ, ວັງອ່າງ ກໍ່ແມ່ນວັງນ້ຳຕາມສາຍນ້ຳພາກ, ນ້ຳຫຼາ. ນັບແຕ່ນັ້ນມາຊາວບ້ານ ຈຶ່ງເວົ້າກັນວ່າ ແມ່ນຮູພະຍານາກ ຂຶ້ນມາໄຫວ້ພະເຈົ້າສິງຄຳ. ສະນັ້ນ, ຊາວບ້ານ ຈຶ່ງຢ້ານພະຍານາກ ເອົາພະເຈົ້າສິງຄຳ ໄປໄວ້ໃນນ້ຳຕື່ມອີກ; ຊາວບ້ານ ຈຶ່ງພາກັນຊອກຫາເອົາ ສິ່ງເປິເປື້ອນມາຖິ້ມລົງຮູ ແລະ ອັດຮູໄວ້ ຈົນເຖິງປະຈຸບັນ ແລະ ກໍ່ບໍ່ປະກົດເຫັນ ພະຍານາກຂຶ້ນມາອີກ. ລະຫວ່າງປີ ພສ 2000 ປີ ກົງກັບປີ ຄສ 1457 ຊາວບ້ານ ຈຶ່ງໄດ້ສ້າງອາຣາມ ແບບສີລະປະເຜົ່າລື້ຂຶ້ນ ແລະ ໄດ້ກໍ່ອຸໂມງກວມໄວ້ ໃນໃຈກາງອາຣາມ ແລ້ວເອົາພະເຈົ້າສິງຄຳໄວ້ ໃນອຸໂມງ ໂດຍແມ່ນນາຍຊ່າງຫໍ້ ເປັນຜູ້ສ້າງ ແຕ່ບໍ່ທັນ ສຳເລັດສົມບູນເທື່ອ. ຮອດປີ ພສ 2743 (ຄສ 1930) ໄດ້ມີສາທຸຈຳປາ ເປັນຄົນບ້ານດອນລ້ອມ ໄດ້ມາປະຈຳ ແລະ ນຳພະສົງສາມະເນນ ອອກຕົນຍາດໂຍມ ສືບຕໍ່ກໍ່ສ້າງຈົນສຳເລັດ ແລະ ກໍ່ຝາຕາມແບບເຜົ່າລື້ ລ້ອມຝາຂຶ້ນເຄິ່ງໜຶ່ງ. ຕໍ່ມາ ສາທຸອ້ວນ ຄົນບ້ານຫາດນາງ ໄດ້ສືບຕໍ່ເຮັດຝາ, ໃສ່ປ່ອງຢ້ຽມ ຄືປະຈຸບັນ ແຕ່ຍັງຕ່ຳເລັກໜ້ອຍ (ບໍ່ພຽງປາຍເສົາ).
ແນວໂຮມຂອງວັດພະເຈົ້າສິງຄຳ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຖ້າໃຜທີ່ມາກາບໄຫວ້ພະເຈົ້າສິງຄຳ ຈະເຮັດໃຫ້ມີຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງໜ້າທີ່ວຽກງານ ແລະ ຫາກຂໍພອນໃດກໍຈະສົມປາດຖະໜາ, ຊຶ່ງກ່ອນຈະກາບໄຫວ້ນັ້ນດ ຕ້ອງໄດ້ບູຊາດອກໄມ້ທູບທຽນ, ໝາກເບັງ ແລ້ວນຳໄປບູຊາພະເຈົ້າສິງຄຳ, ຂະນະທີ່ ຫາກໃຜຢາກຂໍພອນ ແລະ ອະທິຖານສິ່ງໃດນັ້ນ ຕ້ອງໄດ້ແຕ່ງຂັນໂດຍມີດອກໄມ້, ທຽນຍາວ ເພື່ອນຳໄປໄຕ້ ແລ້ວຂຽນຊື່ ແລະ ຄຳອະທິຖານລົງໃສ່ໃນເຈ້ຍ ຈາກນັ້ນ ກໍນຳໄປອະທິຖານຕໍ່ໜ້າພະເຈົ້າສິງຄຳ ເມື່ອຫາກເຮົາອະທິຖານພອນ, ນອກຈາກນີ້ ຖ້າຫາກສິ່ງທີ່ເຮົາຂໍແລ້ວ ຕ້ອງໄດ້ມາແກ້ບະ ຊຶ່ງຫາກຜູ້ໃດ ບໍ່ມາແກ້ນັ້ນ ຈະເຮັດໃຫ້ປະສົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນຊີວິດ.
