(ທຸງຊາດລູມານີ)
ລູມານີມີເນື້ອທີ່2ແສນ3ໝື່ນ7500ກິໂລແມັດ,ຕ້ັງຢູ່ພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງ ແຫຼມບານກັງເອີລົບກາງສຽງໃຕ້;ທິດເໜືອແລະທິດຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຕໍ່ແດນ ກັບອຸຍແກຼນແລະມົນໂດວາ;ທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອແປະກັບຮຸງກາຣີ,ທິດຕາເວັນ ຕົກສຽງໃຕ້ຕິດກັບແຊກບີແລະມົງເຕເນໂກຼ, ທິດໃຕ້ແປະກັບບຸນກາລີ,ທິດຕາເວັນ ອອກສຽງໃຕ້ຫັນໜ້າສູ່ທະເລດຳ.ມີຊາຍຝັ່ງທະເລຍາວ245ກິໂລແມັດ.ມີທົ່ງພຽງ,ພູ ດອຍແລະດິນໂນນຕ່າງກວມ1/3.ສາຍພູຄາພາຈຽນເປັນຮູບກົ່ງຕັ້ງຢູ່ພາກກາງ,ທິດ ຕາເວັນຕົກຂອງສາຍພູດ່ັງກ່າວແມ່ນທົ່ງພຽງຕຼານສວາເນຍ,ທິດຕາເວັນອອກແມ່ນ ດິນໂນນມົນໂດວາ,ທິດໃຕ້ແມ່ນທ່ົງພຽງວະລາເຈຍ,ທິດຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ແມ່ນ ດິນໂນນໂດບູໂລເຈຍ,ເຂດວະລັ່ງເຈຍທີ່ຢູ່ພາກຕາເວັນອອກຂອງພູຄາພາຈຽນເປັນ ເຂດທີ່ເກີດແຜ່ນດິນໄຫວຢ່າງເນື່ອງນິດກວ່າໝູ່ຂອງລູມານີ.ຈອມພູສູງສຸດໃນທ່ົວ ປະເທດແມ່ນຈອມພູມົນດາເວຍນູ,ສູງກວ່າໜ້ານຳ້ທະເລ2543ແມັດ.ແມ່ນຳ້ຕົ້ນຕ ໍແມ່ນແມ່ນຳ້ດານົບໄຫຼຜ່ານແດນລູມານີຍາວ1075ກິໂລແມັດ,ເປັນອາກາດທະວີບ ແຖບອຸ່ນ.
ກາໝາຍຊາດຂອງລູມານີ
ປະຊາກອນ: 22ລ້ານ4ແສນ5ໝື່ນ6ພັນຄົນ(ເດືອນມັງກອນປີ2000).ເຜົ່າລູມານີ ກວມ89,4%,ເຜົ່າຮຸງກາຣີກວມ7,1%,ເຜົ່າຈີການກວມ1,8%,ເຜົ່າເຢຍລະມັນ ກວມ0,5%,ເຜົ່າອື່ນໆມີເຜົ່າອຸຍແກຼນ,ເຜົ່າລັດເຊຍ,ເຜົ່າແຊກບີ,ເຜົ່່າສະໂລວັກ, ເຜົ່າຕວກກີແລະເຜົ່າຕະຕາເປັນຕົ້ນ.ພາສາຝ່າຍທາງການແມ່ນພາສາລູມານີ, ພາສາຊົນເຜ່ົາຕົ້ນຕໍແມ່ນພາສາຮຸງກາຣີ.ສາສະໜາຕົ້ນຕໍມີສາສະໜາອັອກໂດ ດົກ(ຜູ່ເຊື່ອຖືກວມຍອດຈຳນວນປະຊາກອນ87%),ສາສະໜາໂລມັງກາໂຕລິກ (5%),ສາສະໜາໂປຼເຕັສຕັງ(3,5%)ແລະສາສະໜາກາໂຕລິກເກັຼກ(1%).
ນະຄອນຫຼວງ: ບູກາແລັສ
ທ້າຍເດືອນທັນວາປີ1989,ອຳນາດການປົກຄອງເຊໂອເຊັສຄູຖືກໂຄ່ນລົ້ມ,ພັກ ກອມມູນນິດລູມານີເຊົາດຳເນີນການເຄື່ອນໄຫວ.ວັນທີ22ທັນວາໄດ້ສ້າງຕັ້ງຄະ ນະກຳມະການແນວໂຮມກູ້ຊາດແລະລັດຖະບານຊົ່ວຄາວ.ທ່ານຢາງເອລີເອັສຄູ ປະທານຜູ່ທຳອິດຂອງແນວໂຮມກູ້ຊາດໄດ້ຕາງໜ້າແນວໂຮມກູ້ຊາດປະກາດ ໂຄງການການເມືອງ10ຂໍ້,ໂຄງການການເມືອງດັ່ງກ່າວມີເຈດຈຳນົງໃຫ້ສ້າງລະ ບອບຫຼາຍພັກ,ເລືອກຕັ້ງຢ່າງເສລີ,ວາງລັດຖະທຳມະນູນສະບັບໃໝ່,ແຍກອຳ ນາດນິຕິບັນຍັດ,ອຳນາດການບໍລິຫານແລະອຳນາດຕຸລາການອອກຈາກກັນ.ຍົກ ເລີກລະບອບເສດຖະກິດສູນກາງໂຮມສູນອຳນາດ.ວັນທີ1ກຸມພາປີ1990,ແນວ ໂຮມກູ້ຊາດ ກັບ30ພັກການເມືອງໃນທົ່ວປະເທດຕົກລົງສ້າງຕັ້ງຄະນະກຳມະ ການຊົ່ວຄາວສະຫະພັນແຫ່ງຊາດ,ທ່ານຢາງເອລີເອັສຄູເປັນປະທານ,ວັນທີ6 ກຸມພາປີ1990,ແນວໂຮມກູ້ຊາດໄດ້ຮັບອະນຸມັດເປັນພັກການເມືອງ.ເດືອນພຶດ ສະພາປີດຽວກັນ,ລູມານີໄດ້ຈັດການເລືອກຕັ້ງທົ່ວໄປ,ທ່ານຢາງເອລີເອັສຄູຜູ່ສະ ໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງຂອງແນວໂຮມກູ້ຊາດໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນປະທານາທິບໍດີ. ພາຍຫຼັງວັນທີ22ທັນວາປີ1989,ລູມານີໄດ້ປະຕິບັດລະບອບຫຼາຍພັກ.
ພິທີແຕ່ງດອງຂອງຊາວຈີການຂອງລູມານີ.ຕາມຮີດຄອງປະເພນີແຕ່ງດອງຂອງ ຊາວຈີການ,ທຳມະດາແລ້ວ,ນາງສາວຈີການແຕ່ງດອງອ່າວໄວແດ່.
ລັດຖະທຳມະນູນທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸມັດໃນວັນ21ພະຈິກປີ1991ນັ້ນກຳນົດໄວ້ວ່າ, ລູມານີແມ່ນປະເທດຊົນເຜົ່າທີ່ມີອະທິປະໄຕ,ເອກະລາດ,ເອກະພາບກັນແລະຕັດ ແຍກອອກບໍ່ໄດ້.ໂຄງປະກອບການເມືອງແມ່ນລະບອບສາທາລະນະລັດ.ສະພາ ແມ່ນອົງການຕາງໜ້າສູງສຸດຂອງປະຊາຊົນລູມານີແລະເປັນອົງການນິຕິບັນຍັດ ພຽງແຫ່ງດຽວ,ເຊິ່ງປະກອບດ້ວຍສະພາສູງແລະສະພາຕຳ່.ສະມາຊິກສະພາກຳ ເນີດຈາກການເລືອກຕັ້ງທົ່ວໄປ,ມີອາຍຸການ4ປີ.
ຮ້ານຄ້າຂອງຈີນຊື່ວ່າຫົງລົງ(ມັງກອນແດງ)ຢູ່ລູມານີ
ການຕ່າງປະເທດ: ປະຕິບັດນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດທີ່ມີໄມຕີຈິດແລະ ສັນຕິພາບ.ມີເຈດຈຳນົງໄຂປະຕູສູ່ໂລກພາຍນອກໂດຍທົ່ວໄປບົນພື້ນຖານທີ່ ປົກປັກຮັກສາແລະພັດທະນາຜົນປະໂຫຍດແຫ່ງຊາດຂອງປະເທດຕົນ.
ການພົວພັນກັບຈີນ:ວັນທີ5ຕຸລາປີ1949,ລູມານີກັບຈີນໄດ້ສ້າງສາຍສຳພັນການ ທູດຂັ້ນເອກອັກຄະລັດຖະທູດ.ເດືອນສິງຫາປີ2003,ທ່ານຢ່າງເອລີເອັສຄູປະທາ ນາທິບໍດີລູມານີໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມຈີນທາງລັດຖະກິດ,ສອງຝ່າຍໄດ້ເຊັນຖະແຫຼງ ການຮ່ວມ.
|