|
ໃນທຸກວັນນີ້,ຄົນຫມົດໂລກໃຜກໍສົນໃຈນຳບັນຫາດຽວກັນຄື:ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນທີ່ຄົນຖືເປັນຄັນຮົ່ມອາລັກຂາຫນ່ວຍໂລກນັ້ນພວມບາງລົງ,ຄົນທັງຫຼາຍພາກັນສົນໃຈແລະທັງເປັນຫ່ວງທີ່ສຸດ.ເພາະວ່າ,ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນບາງລົງຈະເຮັດໃຫ້ສິ່ງແວດລ້ອມຂອງຫນ່ວຍພິພົບຖືກທຳລາຍ ແລ້ວຂົ່ມຂູ່ເຖິງຊີວິດແລະສຸກຂະພາບຂອງມວນມະນຸດ,ຄັນຊັ້ນຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນແມ່ນບາງລົງແນວໃດ?
ເມື່ອປີ 1985 ,ນັກວິທະຍາສາດອັງກິດໄດ້ແຈ້ງໃຫ້ຊາບເປັນຄັ້ງທຳອິດວ່າ,ຢູ່ເທິງທ້ອງຟ້າຂົ້ວໂລກໃຕ້ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນເປັນປ່ອງກວ້າງເຊິ່ງມີເນື້ອທີ່ປະມານ 9 ລ້ານກິໂລແມັດຕາ, ເລີ່ມແຕ່ຊຸມປີ 80 ເປັນຕົ້ນມາ,ແຕ່ເດືອນ 1 ຮອດເດືອນ 9 ຂອງແຕ່ລະປີ,ຄວາມຂຸ້ນຂອງຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນເທິງທ້ອງຟ້າຂົ້ວໂລກໃຕ້ກໍບາງລົງຢ່າງໄວວາແລ້ວກາຍເປັນປ່ອງໂຈ່ງໂປ່ງຢ່າງມີລັກສະນະລະດູການ,ມາຮອດເດືອນ 4 ປີ 1993 ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນບາງລົງເຖິງລະດັບຕ່ຳສຸດໃນປະຫວັດສາດ.ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນທີ່ປົກຫຸ້ມທ້ອງຟ້າກວມອາເມລິກາ,ຍີ່ປຸ່ນ ຈີນ ລັດເຊຍເປັນຕົ້ນທີ່ເປັນເຂດກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານນັ້ນກໍຫຼຸດຫນ້ອຍລົງເຖິງ 3% ແລະຍັງຫຼຸດລົງຢູ່ຕໍ່ມາດ້ວຍຄວາມໄວ 1% ຕໍ່ປີ.ຕາມການຢັ່ງແທກຢູ່ນະຄອນປັກກິ່ງໃນ 2 ປີມານີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ,ຕົວເລກສູງສຸດຂອງປະລິມານອາກາດໂອໂຊນໃນລະດູໃບໄມ້ປົ່ງແມ່ນມີພຽງ 20%ຂອງປະລິມານສະເລ່ຍຂອງພາກພື້ນດັ່ງກ່າວໃນຫຼາຍປີມານີ້,ເປັນຫຍັງມະນຸດເຮົາຈິ່ງວິຕົກກັງວົນນຳຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນທີ່ບາງລົງ
ເລື່ອງນີ້ຈະຕ້ອງເວົ້າມາຕັ້ງແຕ່ແສງອຸນຕຼາລີໂອເລຂອງດວງຕາເວັນ,ເຖິງວ່າແສງອຸນຕຼາວີໂອເລທີ່ສ່ອງມາເຖິງຫນ່ວຍໂລກເຮົານີ້ກວມພຽງແຕ່ 50%ຂອງບໍລິມາດພະລັງງານລວມຂອງແສງຕາເວັນທໍ່ນັ້ນກໍຕາມ,ແຕ່ແຮງທຳລາຍຂອງມັນທີ່ມີຕໍ່ລະບົບຊີວິດເທິງຫນ່ວຍໂລກນັ້ນຊ້ຳພັດໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດ,ຕາມຕົວເລກຈາກອົງການແຜນການສິ່ງແວດລ້ອມສະຫະປະຊາຊາດສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ,ອາກາດໂອໂຊນຫຼຸດລົງ 1%ໃດ ລັງສີອຸນຕາວີໂອໂລທີ່ມີຄວາມແຮງທຳລາຍຊີວິດນັ້ນ,ກໍຈະເພີ່ມຂຶ້ນ1,3%,ແຕ່ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນຊ້ຳພັດສາມາດກີດກັນຮັບເອົາແສງລັງສີອຸນຕາວີໂອເລໄວໄດ້ແຕ່ 99% ຂຶ້ນໄປ,ເພື່ອປົກປັກຮັກສາລະບົບຊີວິດເທິງຫນ່ວຍໂລກໃຫ້ປອດໄພ.ສະນັ້ນ,ຈິ່ງເວົ້າວ່າຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນແມ່ນຄັນຮົ່ມອາລັກຂາແມ່ນເກິ້ງບັງຕາເວັນຂອງຊີວິດເທິງຫນ່ວຍໂລກ,ຖ້າມັນຖືກທຳລາຍ,ເຮັດແນວໃດມວນມະນຸດຈະບໍ່ວິຕົກກັງວົນແລະແຕກຕື່ນ.ເປັນຫຍັງຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນຈິ່ງຖືກທຳລາຍ?
ມູນເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນຖືກທຳລາຍນັ້ນຕ່າງຄົນກໍຕ່າງເວົ້າບໍ່ຄືກັນ,ບາງຄົນເວົ້າວ່າ,ແມ່ນຍ້ອນຄວັນດຳຕວດໆທີ່ພົ່ນອອກມາຈາກທໍ່ຄວັນ,ທາດຟຼອໍລິນແລະກໍຼລິດທີ່ພົ່ນອອກມາຈາກກົ້ນລົດແລະທ້າຍຍົນ ແລະທາດກຼໍລິດທີ່ລະບາຍອອກຈາກນ້ຳທະເລແລະເວລາພູໄຟລະເບີດຢູ່ໃນຊັ້ນອາກາດຫນາກໍແມ່ນຕົ້ນເຫດທີ່ພາໃຫ້ໂອໂຊນແຍກທາດ,ແຕ່ທິດສະດີທີ່ຄົນທັງຫຼາຍຮັບຮູ້ນຳກັນນັ້ນແມ່ນນັກວິທະຍາສາດອາເມລິກາວາງອອກມາເມື່ອປີ 1974ທີ່ວ່າແມ່ນຟໍ່ຼລຽງທີ່ມະນຸດກໍ່ສ້າງແລະລະບາຍອອກຢູ່ໃນຊັ້ນອາກາດຫນາ,ຟຼໍລຽງບໍ່ມີທາດເບື່ອ ບໍ່ມີກິນເຫມັນ,ໄຫມ້ໄດ້,ຄຸມລັກສະນະເຄມີຂອງມັນກໍແນ່ນອນ,ໃນກວ່າເຄິ່ງສັດຕະວັດມານີ້ມັນໄດ້ສ້າງຄວາມດີງາມໃຫ້ແກ່ມວນມະນຸດໃນແຕ່ລະຂົງເຂດ,ຖືກນຳໃຊ້ມາເຮັດອາຍເຢັນ,ເຮັດຢາພົ່ນຄວັນເຮັດຢາລ້າງ,ຢາລະລາຍຢາດັບເຊື້ອ.ຢາດັບເພີງແລະອື່ນໆ.ເມື່ອຟຼໍ່ລຽງແຜ່ຜາຍໄປເຖິງຊັ້ນອາກາດດຽວກັນແລ້ວ,ພາຍໃຕ້ບົດບາດຂອງແສງຕາເວັນ,ມັນໄດ້ແຍກທາດເປັນອາຕົມຟຼໍ່ລິນ ແລ້ວເກີດປະຕິກິລິຍາຢ່າງວ່ອງໄວກັບອາກາດໂອໂຊນຕາມການຄຳນວນ,ເມື່ອເກີດອາຕົມອອກຊີຂຶ້ນມາໂຕຫນຶ່ງ,
ອາກາດໂອໂຊນກໍຈະຖືກແຍກທາດໄປ 1 ແສນໂຕ,ສະນັ້ນ,ອາກາດໂອໂຊນຈິ່ງຖືກທຳລາຍຢ່າງວ່ອງໄວ,ແສງອຸນຕຼາວີໂອເລທີ່ເປັນພະລັງງານສູງນັ້ນ,ເມື່ອສ່ອງຜ່ານຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນທີ່ບາງລົງມາເຖິງຫນ້າດິນ,ມັນກໍຈະນຳເອົາຜົນສະທ້ອນທີ່ມີລັກສະນະເປັນໄພພິບັດມາສູ່ຊີວິດເທິງຫນ່ວຍໂລກເຮົາ.
ເມື່ອຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນບາງລົງມັນຈະທຳລາຍຊີວິດເທິງຫນ່ວຍໂລກເຮົາແນວໃດຖ້າຫາກອາກາດໂອໂຊນຫນ້ອຍລົງ 10% ທາດໂປຼຕິນແລະຕົວແຊນເອແອນອາຂອງຊີວິດກໍຈະມີຈຸລົງຕາຍຍ້ອນລັງສີອຸນຕຼາວີໂອເລທີ່ຮຸນແຮງ.ອັດຕາເປັນມະເຮັງຜິວຫນັງກໍຈະເພີ່ມຂຶ້ນ 26%,ແຕ່ລະປີຈະມີຜູ່ຕາຍຍ້ອນເປັນມະເຮັງຜິວຫນັງຮອດ 1 ລ້ານ 5 ແສນຄົນ,ຈະມີຜູ້ເປັນພະຍາດຕາເຂົ້າຝ້າ 1 ລ້ານ 6 ແສນເຖິງ 1 ລ້ານ 7 ແສນຄົນຕໍ່ປີ,ມີ 5 ລ້ານຄົນຈະບໍ່ເຫັນຮຸ່ງຫຍັງເລີຍແລະນອກນີ້ ຍັງຈະເຮັດໃຫ້ພູມປ້ອງກັນຂອງມະນຸດຕ່ຳລົງເຮັດໃຫ້ໂລກເອກລະບາດເປັນຕົ້ນ,ພະຍາດກາຝາກແຖບຮ້ອນຈະລະບາດຫຼາຍຂຶ້ນຢ່າງກະທັນຫັນ,ຫມາກຖົ່ວ ຫມາກໄມ້ ຜັກຫມີ່ແລະຜົນລະປູກອື່ນໆກໍຈະຫຼຸດຫນ້ອຍລົງແລະເສຍຫາຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ,ແລະຈະເຮັດໃຫ້ປູປາແລະສັດນ້ຳທີ່ມີຊີວິດຢູ່ໃນບໍລິເວນພາຍໃນ 10 ແມັດຕາຍໄປ,ເຮັດໃຫ້ຊີວະພາບນ້ຳທະເລຖືກທຳລາຍຢ່າງມີຄືນມາບໍ່ໄດ້.ຍ້ອນຖືກລັງສີອຸນຕຼາວີໂອເລສ່ອງໃສ່,ເຄຫະສະຖານກໍຈະເພໄວ,ກາຍເປັນທີ່ຢູ່ອັນຕະລາຍ,ຟຼໍລຽງຍັງແມ່ນອາກາດທີ່ເຮັດໃຫ້ມີຜົນບັງເກີດໃນຫ້ອງອຸ່ນ,ມັນຮັບເອົາຄວາມຮ້ອນໄດ້ຫຼາຍກວ່າກາກບອນນິກ
ຕັ້ງ 1 ຫມື່ນເທົ່າ,ສະນັ້ນ,ມັນຈິ່ງເຮັດໃຫ້ອຸນຫະພູມສະເຫຼ່ຍຢູ່ໃນໂລກສູງຂຶ້ນຢ່າງວ່ອງໄວ,ຫນ້ານ້ຳທະເລກໍສູງຂຶ້ນຈິ່ງເຮັດໃຫ້ຕົວເມືອງແຄມທະເລຖືກຂົ່ມຂູ່ຢ່າງຫນັກຫນ່ວງ.
ຄັນຊັ້ນມະນຸດຈະມີມາດຕະການແນວໃດແດ່ເພື່ອຕ້ານກັບຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນບາງລົງ?ປະຈຸບັນ,ການເຄື່ອນໄຫວປົກປັກຮັກສາຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນໄດ້ກາຍເປັນຄຳຂວັນຮ່ວມຂອງທົ່ວໂລກແລ້ວ,ເມື່ອເດືອນກັນຍາປີ 1987 ,ມີ 27 ປະເທດໄດ້ເຊັນສົນທິສັນຍາສາກົນມົງເຕຼອານ ທີ່ຫ້າມໃຊ້ຟຼໍລຽງແລະໂລໄຮໂດຼກາກບອນ,ໃນກອງປະຊຸມອະນຸສັນຍາສາກົນມົງເຕຼອານທີ່ໄຂຂຶ້ນຢູ່ລອນດອນເມື່ອປີ 1990 ໄດ້ຜ່ານອະນຸສັນຍາກ່ຽວກັບການຫ້າມບໍ່ໃຫ້ປະເທດພັດທະນາເມື່ອຮອດ ປີ 2000,ຜະລິດແລະໃຊ້ຟຼໍ່ລຽງ.ທັງເລັ່ງລັດຄົ້ນຄວ້າແລະພັດທະນາເຕັກນິກໃຊ້ສິ່ງອື່ນເຂົ້າແທນຟຼໍ່ລຽງ.ເພື່ອຄຳນຶງເຖິງຄວາມຕ້ອງການດ່ວນໃນການຮັກສາຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນເພື່ອຮັກສາຫນ່ວຍໂລກ,ສະຫະປະຊາຊາດກໍ່ໄດ້ປະກາດຢ່າງຫນັກແຫນ້ນວ່າເລີ່ມແຕ່ປີ 1995 ເປັນຕົ້ນໄປໃຫ້ເອົາວັນທີ 16 ກັນຍາໃນທຸກປີ,ເປັນວັນຮັກສາຊັ້ນອາກາດໂອໂຊນ.
|
