|
|
 |
| (GMT+08:00)
2005-05-12 16:31:40
|
 |
|
ຄວາມເປັນມາຂອງຟັດຊິດ
cri
Author: sayvanny
ພາຍຫລັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ, ຟັດຊິດໄດ້ກາຍເປັນສັບທີ່ມີຄວາມຫມາຍປ່າເຖື່ອນ ໂຫດຮ້າຍແລະຜະເດັດການ..ທີ່ຈິງແລ້ວ, ຄຳວ່າຟັດຊິດແມ່ນມາຈາກການສ້າງຕັ້ງອຳນາດການປົກຄອງຟັດຊິດອົງການທຳອິດໃນປະຫວັດສາດມວນມະນຸດ,ຄວາມຫມາຍຂອງມັນມີການປ່ຽນແປງຫລາຍເທື່ອ.
ສັບວ່າຟັດຊິດ ເຊິ່ງເປັນຂີດຫມາຍສະແດງໃຫ້ເຫັນອຳນາດໃນສະໄຫມໂຣມບູ ຮານແມ່ນແປຈາກສັບລາຕິນ Fasces ,ມັນປະກົດຕົວໃນສະໄຫມໂຣມບູຮານກ່ອນຫມູ່.ໃນເວລານັ້ນ, ສິດອຳນາດຂອງລັດກຳຢູ່ໃນມືຂອງເຈົ້າຫນ້າທີ່ຜະເດັດການ,ເຈົ້າຫນ້າທີ່ບໍລິຫານງານແລະຜູ່ພິພາກສາ.ໃນເວລາອອກໄປສຳຫລວດວຽກງານ, ພວກເຂົາເຈົ້າຕ່າງມີຜູ່ຕິດຕາມ 24 ຄົນ 12 ຄົນແລະ 6 ຄົນ, ແຕ່ລະຄົນໄດ້ຊູກາຫມາຍທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນສິດອຳນາດແລະຖານະຂອງສາມຄົນດັ່ງກ່າວ,ມີຊື່ວ່າ:ຟັດຊິດ.ກາຫມາຍພິເສດນີ້ແມ່ນຮູບທີ່ເອົາໄມ້ມັດໃສ່ກັນແລ້ວໃຫ້ຂວານພົ້ນອອກຈາກບ່ອນກາງ,ເປັນສັນຍະລັກຂອງສິດອຳນາດສູງສຸດ.ຕໍ່ມາ ກາຫມາຍພິເສດອັນນີ້ໄດ້ສູນຫາຍໄປນຳການພັງນິນາດຂອງລາດຊະອະນະຈັກໂຣມບູຮານ.
ທ້າຍສະຕະວັດທີ 19, ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນອີຕາລີທີ່ຈະເລີນໃຫມ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກແນວຄິດໃຫມ່ຂອງສັງຄົມນິຍົມ, ທະຍອຍກັນສ້າງຕັ້ງອົງການຈັດຕັ້ງຂອງຕົນ.ອົງການຈັດຕັ້ງກຳມະກອນທີ່ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນບາງທ້ອງຖິ່ນໄດ້ຕັ້ງຊື່ດ້ວຍພາສາອີຕາລີຟັດຊິດ(Fascio).ໃນພາສາອີຕາລີ,ຄຳວ່າຟັດຊິດມີຄວາມຫມາຍວ່າ:ສະຫະພັນແລະສະມາຄົມເປັນຕົ້ນ.ໃນເວລານັ້ນ, ຟັດຊິດກາຍເປັນສັບພະນາມຂອງການປະຕິວັດ.
ຊຸມປີ 20 ສະຕະວັດທີ 20,ທ່ານມູໂຊລີນີ ຜູ່ນຳຟັດຊິດອີຕາລີໄດ້ມີຄວາມໄຝ່ຝັນທີ່ຈະຟື້ນຟູເຈົ້າອຳນາດຂອງຈັກກະພັດໂຣມບູຮານຄືນໃຫມ່. ສະນັ້ນ, ທ່ານໄດ້ທວນຄືນຄວາມເປັນມາຂອງຄຳວ່າ:ຟັດຊິດໄປຮອດສະໄຫມໂຣມບູຮານ.ທ່ານມູໂຊລີນີມີຄວາມໃຝ່ຝັນແນວນີ້,ແມ່ນມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງກັບກະແສແນວຄິດລັດທິຊາດນິຍົມທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນຫລັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີຫນຶ່ງແລະແນວຄິດໂຣມບູຮານ.ທີ່ຈິງແລ້ວ,ຂະບວນການຟັດຊິດກໍ່ແມ່ນກຳເນີດເກີດຂຶ້ນໃນເບື້ອງຫລັງປະຫວັດສາດດັ່ງກ່າວ.ພາຍຫລັງຂະບວນຟັດຊິດຈໍ່ຕົວຂຶ້ນ ແລ້ວ, ທ່ານມູໂຊລີນີເຫັນວ່າ,ກາຫມາຍເອົາໄມ້ມັດໃສ່ກັນສາມາດໂຄສະນາຈິດໃຈກາຫາຍສົງຄາມຂອງຈັກກະພັດໂຣມບູຮານໃຫ້ພວກຟັດຊິດ;ສາມາດເຮັດໃຫ້ພວກຟັດຊິດແຕ່ລະຄົນຮູ້ສຶກວ່າຕົນແມ່ນຂຶ້ນກັບອົງການທີ່ຮ່ວມເປັນຮ໋ວມຕາຍ,ຄວນຟັງຄຳບັນຊາຂອງຜູ່ຫນຶ່ງເຫມືອນດັ່ງທ່ອນໄມ້ຕ່າງໆທີ່ມັດໃສ່ອ້ອມຂວານ,ຄົນຜູ່ນີ້ຢູ່ເຫນືອຫມົດທຸກຄົນ, ມີຈຸດພິເສດຂອງຜູ່ເປັນເຈົ້າຊີວິດແລະຜູ່ຜະເດັດການ.
ຍ້ອນຄວາມຄິດດັ່ງກ່າວ, ວັນທີ 7 ພະຈິກປີ 1921 ທ່ານມູໂຊລີນີໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມຜູ່ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີສາມຂອງຟັດຊິດອີຕາລີຜູ່ສູ້ລົບຢູ່ກຸງໂຣມ,ປະກາດຢ່າງເປັນທາງການວ່າປ່ຽນຊື່ເປັນພັກຟັດຊິດແຫ່ງຊາດ, ໄມ້ມັດໃສ່ກັນໃນສະໄຫມໂຣມບູຮານຖືກກຳນົດເປັນກາຫມາຍຂອງພັກນີ້,ທ່ານມູໂຊລີນີໄດ້ຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນຜູ່ນຳ,ຈາກນັ້ນມາ, ພວກຟັດຊິດຈິ່ງເອີ້ນທ່ານມູໂຊລີນີເປັນຜູ່ນຳ.
ເດືອນຕຸລາປີ 1922, ພັກຟັດຊິດແຫ່ງຊາດໄດ້ກໍ່ການລັດຖະປະຫານປະກອບອາວຸດທີ່ເຄື່ອນທັບໄປສູ່ກຸງໂຣມ,ໄດ້ຍາດເອົາອຳນາດການປົກຄອງຂອງລັດ.ອຳນາດການປົກຄອງຟັດຊິດອົງການທຳອິດໃນປະຫວັດສາດມວນມະນຸດໄດ້ປະຕິບັດລະບອບຜະເດັດການຕໍ່ພາຍໃນເຂົ້າແທນລະບອບປະຊາ ທິປະໄຕ, ດຳເນີນການປົກຄອງຜະລິດການແບບກໍ່ການຮ້າຍ.ຕໍ່ພາຍນອກ, ເອົາລັດທິຊາດນິຍົມຫົວຈັດເປັນນະໂຍບາຍແກນກາງຂອງເຂົາ, ກໍ່ສົງຄາມຮຸກຮານຢ່າງປ່ວງບ້າ,ໃນທີ່ສຸດ,ໄດ້ພ້ອມກັນກັບຮິດແລກໍ່ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ, ເຮັດໃຫ້ຊາວໂລກປະສົບໄພພິບັດທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ.ຄຳວ່າຟັດຊິດກໍ່ກາຍເປັນຄຳສັບທີ່ເນົ່າເຫມັນຈົນເທົ່າໃດໆ.
|
|
|
