|
|
 |
| (GMT+08:00)
2005-05-12 17:28:48
|
 |
|
ປະເທດອັກສະຟັດຊິດແລະສະຫະພັນຕ້ານຟັດຊິດຂອງໂລກ
cri
Author: mo
ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2 ແມ່ນສົງຄາມທີ່ມີຂະໜາດໃຫຍ່ກວ່າຍາມໃດໝົດລະຫວ່າງປະເທດອັກສະຟັດຊິດຄືເຢຍລະມັນ ຍີ່ປຸ່ນແລະອີຕາລີກັບປະເທດພັນທະມິດຄືຈີນ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ອາເມລິກາແລະອັງກິດເປັນຕົ້ນແລະກຳລັງຕໍ່ຕ້ານຟັດຊິດຂອງໂລກ. ສົງຄາມທີ່ໄດ້ນຳເອົາມະຫັນຕະໄພມາໃຫ້ມວນມະນຸດບັ້ນນີ້, ໃນທີ່ສຸດ, ໄດ້ສິ້ນສຸດລົງດ້ວຍໄຊຊະນະຂອງກຳລັງສັນຕິພາບແລະປະຊາທິປະໄຕຂອງໂລກຕໍ່ກຳລັງຮຸກຮານຂອງຟັດຊິດ.
ພາຍຫລັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 1 ສິ້ນສຸດລົງແລ້ວ, ທົ່ວໂລກໄດ້ເກີດມີວິກິດການເສດຖະກິດອັນໜັກໜ່ວງ, ທຶນນິຍົມຝ່າຍຕາເວັນຕົກຖືກໂຈມຕີຢ່າງໜັກໜ່ວງ. ລັດທິຟັດຊິດທີ່ມີຈຸດພິເສດຂອງລັດທິອຳນາດຫົວຈັດແລະລັດທິຊົນຊາດຫົວຈັດໄດ້ສວຍໂອກາດເງີຍໜ້າຂຶ້ນຢູ່ສາມປະເທດເຊັ່ນເຢຍລະມັນ ອີຕາລີແລະຍີ່ປຸ່ນ. ທ່ານຮິດແລ ແລະທ່ານໂມໂຊລີນີ ຫົວໂປ່ຂອງຟັດຊິດຕ່າງກຳອຳນາດຢູ່ເຢຍລະມັນແລະອີຕາລີ, ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ສ້າງການປົກຄອງຜະເດັດການຟັດຊິດທາງການທະຫານຂອງລະບອບເຈົ້າຈັກກະພັດ. ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ປະຕິບັດການປົກຄອງແບບຜະເດັດການຕໍ່ພາຍໃນປະເທດ, ເປີດກວ້າງການຮຸກຮານຕໍ່ຕ່າງປະເທດ, ເຈດຕະນາສະແຫວງຫາການເປັນເຈົ້າອຳນາດຂອງໂລກ. ເຢຍລະມັນບໍ່ຍອມຖືກລົງໂທດແລະຜູກມັດພາຍຫລັງໄດ້ເສຍໄຊໃນສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີໜຶ່ງ, ໄດ້ຟື້ນຟູກຳລັງແຫ່ງຊາດຢ່າງວ່ອງໄວແບບລັບໆ, ແລະສ້າງກຳລັງລົບຄືນໃໝ່. ເຢຍລະມັນໄດ້ຮ່ວມມືກັບອີຕາລີແຕ່ງທະຫານໄປແອັສປາຍເມື່ອປີ 1936, ປີ 1938 ໄດ້ຍຶດເອົາໂອຕຼິສແລະເຮັດໃຫ້ເຊັກໂກສະໂລວາກີຖືກແບ່ງແຍກເປັນລຳດັບ. ອີຕາລີບບໍ່ພໍໃຈນຳການແບ່ງປັນຫລັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 1, ເມື່ອປີ 1935 ໄດ້ຍຶດເອົາເອຕີໂອປີແລ້ວ ກໍໄດ້ໄປຍຶດເອົາອານບານີໃນປີ 1939. ໃນ"ກອງປະຊຸມຝ່າຍຕາເວັນອອກ"ທີ່ຈັດຂຶ້ນເມື່ອປີ 1927, ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ກຳນົດໂຄງການຮຸກຮານທີ່ວ່າ: ຍຶດຄອງປະເທດຈີນ ກຳລັງອາວຸດ, ພິຊິດອາຊີແລະຍາດແຍ່ງເປັນເຈົ້າອຳນາດທົ່ວໂລກ. ຕໍ່ມາ ໄດ້ຍຶດເອົາເຂດພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງຈີນເມື່ອປີ 1931, ແລ້ວກໍ່ສົງຄາມຮຸກຮານຈີນຢ່າງຮອບດ້ານໃນເດືອນກໍລະກົດປີ 1937.
ເນື່ອງຈາກຈຸດປະສົງແລະຄວາມຕ້ອງການທີ່ຄືກັນ, ໃນການຮຸກຮານແລະແຜ່ຂະຫຍາຍ, ເຢຍລະມັນ ຍີ່ປຸ່ນແລະອີຕາລີຍັງໄດ້ສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດກັນ, ໄດ້ສ້າງສະຫະພັນປະເທດອັກສະຟັດຊິດທີ່ມີຊື່ສຽງເໜົ່າເໝັນ. ປີ 1936, ເຢຍລະມັນແລະອີຕາລີໄດ້ເຊັນສັນຍາແບກແລງ, ສ້າງເປັນອັກສະແບກແລງ-ໂຣມ. ປີດຽວກັນ, ເຢຍລະມັນແລະຍີ່ປຸ່ນໄດ້ເຊັນເອກະສານສ້າງຕັ້ງ"ສະຫະພັນສາກົນຕ້ານກອມມູນິດ", ປີລຸນມາ, ອີຕາລີໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມສັນຍາດັ່ງກ່າວ. ມັນເປັນຂີດໝາຍສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ກຸ່ມຮຸກຮານຂອງສາມປະເທດຟັດຊິດໄດ້ຈໍ່ຕົວຂຶ້ນໃນເບື້ອງຕົ້ນ. ວັນທີ 27 ກັນຍາປີ 1940, ເຢຍລະມັນ ຍີ່ປຸ່ນແລະອີຕາລີໄດ້ເຊັນ"ສົນທິສັນຍາພັນມະມິດການທະຫານ"ຢູ່ແບກແລງ, ໄດ້ສ້າງເປັນພັນທະມິດການທະຫານຢ່າງເປັນທາງການ. ສາມປະເທດຍັງບັງຄັບໃຫ້ລູມານີ ຮົງກາລີແລະບຸນກາລີເຂົ້າຮ່ວມພັນທະມິດດັ່ງກ່າວ.
ການຮຸກຮານຢ່າງປ່ວງບ້າຂອງເຢຍລະມັນ ຍີ່ປຸ່ນແລະອີຕາລີໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ກຳລັງຕ້ານຟັດຊິດຂອງໂລກຮ່ວມສຳພັນກັນເຂົ້າເທື່ອລະກ້າວ. ກ່ອນເກີດສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2, ອັງກິດ ຝຣັ່ງ ແລະອາເມລິກາໄດ້ຍຸຍົງການກະທຳຮຸກຮານຂອງເຢຍລະມັນ ຍີ່ປຸ່ນແລະອີຕາລີ, ປະຕິບັດນະໂຍບາຍົວະເຍົ້າໃຫ້ສະຫງົບ. ກ່ອນອື່ນ, ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ກໍ່ສົງຄາມຮຸກຮານຈີນ. ເດືອນກັນຍາປີ 1939, ເຢຍລະມັນບຸກໂຈມຕີໂປໂລຍ, ສົງຄາມໂລກເກີດຂຶ້ນ, ອັງກິດແລະຝຣັ່ງໄດ້ປະກາດສົງຄາມຕໍ່ເຢຍລະມັນຢ່າງຟ້າວຟັ່ງ. ເດືອນມິຖຸນາປີ 1941, ເຢຍລະມັນຈີກ"ສົນທິສັນຍາຕ່າງບໍ່ລ່ວງລ້ຳກັນລະຫວ່າງເຢຍລະມັນກັບສະຫະພາບໂຊວຽດ", ແລ້ວໄດ້ຍົກພົນໄປບຸກໂຈມຕີໂຊວຽດ.
ຄຽງຄູ່ກັບເອີລົບເໜືອຖືກຍຶດຄອງ, ຝຣັ່ງເສຍໄຊແລ້ວຍອມຈຳນົນ, ອັງກິດຖອນໄປສາມເກາະອັງກິດ, ອາເມລິກາໄດ້ປະສົບການນາບຂູ່ຈາກຟັດຊິດ, ແຕ່ເລີ່ມແຕ່ເດືອນກັນຍາປີ 1940 , ອາເມລິກາເຂົ້າຮ່ວມສົງຄາມເອີລົບດ້ວຍຮູບການຊ່ອຍເຫຼືອ, ປີ 1941, ເລີ່ມໃຫ້ການຊ່ອຍເຫຼືອທາງການທະຫານແກ່ສະຫະພາບໂຊວຽດ, ແລະຮ່ວມກັນກັບອັງກິດສ້າງກົດບັດມະຫາສະໝຸດອັດລັງຕິກທີ່ສະແດງຫລັກໝັ້ນຕ້ານການຮຸກຮານ. ເດືອນທັນວາປີ 1941, ຍີ່ປຸ່ນຫລອນໂຈມຕີເມືອງເພີຣ໌ຮາເບີ ຖານທັບອາເມລິກາ, ອາເມລິກາແລະອັງກິດຈຳເປັນຕ້ອງປະກາດສົງຄາມຕໍ່ຍີ່ປຸ່ນ, ເຢຍລະມັນກັບອາເມລິກາ, ອີຕາລີກັບອາເມລິກາຕ່າງປະກາດສົງຄາມຕໍ່ກັນ. ຮອດໄລຍະນີ້, ປະເທດຕົ້ນຕໍໃນໂລກລ້ວນແຕ່ຖືກມ້ວນເຂົ້າໃນສົງຄາມ.
ເພື່ອພ້ອມກັນໂຈມຕີການກະທຳຮຸກຮານຂອງພວກຟັດຊິດ, ວັນທີ 1 ມັງກອນປີ 1942, 26 ປະເທດຄືຈີນ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ອາເມລິກາແລະອັງກິດເປັນຕົ້ນໄດ້ເຕົ້າໂຮມກັນຢູ່ວໍຊິງຕັນ, ພ້ອມກັນເຊັນ"ຄຳຖະແຫລງການປະເທດຮ່ວມສຳຄັນກັນ", ພັນທະມິດຕ້ານຟັດຊິດຂອງໂລກໄດ້ຈໍ່ຕົວຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການ. ພາຍຫລັງມາ, ປະເທດພັນທະມິດຕົ້ນຕໍໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມປະມຸກລັດຫລາຍເທື່ອ, ຫາລືວິທີການຕໍ່ຕ້ານຟັດຊິດ, ໄດ້ປະກອບສ່ວນອັນໃຫຍ່ຫລວງເຂົ້າໃນການເຮັດໃຫ້ສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານຟັດຊິດຂອງໂລກໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ.
|
|
|
