ຢູ່ເຂດຕິເບດເກົ່າ ຢູ່ເມືອງລາຊາມີຂຸນນາງເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ການແຕ່ງດອງຂອງພວກເຂົາເຈົ້າມີທັດສະນະຄະຕິອັນເຂັ້ມຂຸ້ນທີ່ຕ້ອງເບິ່ງຖານະ ສະນັ້ນ ການແຕ່ງດອງແມ່ນສັບສົນທີ່ສຸດ ຈາກການເລືອກເອົາຄູ່ຮັກ ຂໍຫມັ້ນກັນຮອດການຈັດພິທີແຕ່ງດອງພ້ອມທັງຮີດຄອງຫຼັງການແຕ່ງດອງສັບສົນຫຼາຍ ການຄະລຳຊະນິດກໍ່ມີຫຼາຍຢ່າງຫຼາຍແນວ,ທັງນີ້ໄດ້ສ້າງແບບຢ່າງໃຫ້ແກ່ປະເພນີແຕ່ງດອງດັ້ງເດີມ ຄຽງຄູ່ກັບເສດຖະກິດແລະສັງຄົມມີການພັດທະນາ ປະເພນີແຕ່ງດອງເດີມໄດ້ມີການປ່ຽນແປງທີ່ສົມຄູ່ກັນ
ຊູ່ມື້ນີ້ ຢູ່ເມືອງລາຊາ ຊາວຫນຸ່ມຍິງຊາຍໄດ້ຮັກກັນຢ່າງເສລີແລະແຕ່ງດອງຢ່າງເປັນເຈົ້າຕົນເອງໃນຂັ້ນພື້ນຖານ ສະນັ້ນບໍ່ຕ້ອງຈັດພິທີຕ່າງໆຄືຂໍຫມັ້ນກັນ ເປັນຕົ້ນ,ທະແນມແຕ່ຜູ່ບ່າວຜູ່ສາວຮັກກັນ ທຳມະດາແລ້ວ ພໍ່ແມ່ຈະບໍ່ຕັ້ງແກ້ງເຮັດຍາກໃສ່ລູກຊາຍແລະລູກສາວຂອງຕົນ ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ ຄອບຄົວຊາວເຜົ່າຕິເບດເອົາໃຈໃສ່ທີ່ສຸດນຳພິທີແຕ່ງດອງ ກ່ອນຈັດພິທີແຕ່ງ ດອງ ຕ້ອງກະກຽມເຄື່ອງຂອງຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ ຕູບຜ້າເຕັນເຜົ່າຕິເບດທີ່ຫ້ອຍຜ້າກັ້ງແລະຜ້າມ່ານດ້ວຍພາສາຕິເບດແລະມີຮູບສິລິມຸງຄຸນ ເຫຼົ້າຊີງໂກ ຊາເນີຍແລະຊີ້ນງົວແກະ ເພະວ່າ ທັງຫມົດເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນສະຍະລັກທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ກໍ່ແມ່ນສັນຍະລັກພິເສດຂອງພິທີແຕ່ງດອງແບບຕິເບດ ໃນມື້ແຕ່ງດອງ ບໍ່ວ່າເຈົ້າບ່າວເຈົ້າສາວ ຫຼືວ່າແຂກທີ່ມາຮ່ວມພິທີແຕ່ງດອງ ທະແນມແຕ່ແມ່ນເຜົ່າຕິເບດ ລ້ວນແຕ່ຈະໃສ່ຊຸດຊົນເຜົ່າທີ່ສວຍສົດງົດງາມ ໃນເວລານັດຫມາຍ ພີ່ນ້ອງເພື່ອນມິດຂອງຄູ່ໃຫມ່ຜົວເມຍຈະລໍຖ້າຢູ່ຂ້າງຕູບຜ້າແຕັນເພື່ອຕ້ອນຮັບແຂກ.ຫຼັງຈາກແຂກທັງຫມົດມາຄົບແລ້ວ ເຈົ້າບ່າວເຈົ້າສາວແລະພໍ່ແມ່ສອງຝ່າຍຈຶ່ງໄດ້ນັ່ງລົງ.ພາຍຫຼັງມາ ໄດ້ຈັດພິທີແຕ່ງດອງຢ່າງເປັນທາງການ,ຜູ່ຈັດພິທີປະກາດ ວ່າພິທີເລີ່ມຕົ້ນ ພະສົງສາມະເນນຫຼືຜູ້ມີອິດທິພົນ ກໍ່ສູດມົນອວຍໄຊໃຫ້ພອນ ແຂກມອບຜ້າຮາດາໃຫ້ແກ່ເຈົ້າບ່າວເຈົ້າສາວແລະພໍ່ແມ່ ສອງຝ່າຍແລ້ວຟ້ອນລຳທຳເພງ ເຈົ້າບ່າວເຈົ້າສາວຍົກຈອກອວຍພອນໃຫ້ແຂກ ແລະມອບຜ້າຮາດາໃຫ້ແຂກ ພິທີແຕ່ງດອງຈັດເປັນເວລາສັ້ນຫຼເວລາສັນຍາກໍ່ໄດ້ ເວລາສັ້ນແມ່ນຈັດເປັນມື້ຫນຶ່ງ ເວລາຍາວຈັດເປັນເວລາຫຼາຍມື້ ຖ້າຈັດເປັນຫຼາຍມື້ ໃນມື້ສຸດທ້າຍ ເຈົ້າບ່າວເຈົ້າສາວຍົກຈອກອວຍພອນໃຫ້ແຂກແລະມອບຜ້າຮາດາໃຫ້ເປັນຕົ້ນ
ເວົ້າລວມແລ້ວ ປະເພນິແຕ່ງດອງຂອງເຜົ່າຕິເບດມີຫຼາຍຢ່າງຫຼາຍແນວ ຈາກຜູ່ບ່າວຜູ່ສາວຮັກກັນຮອດແຕ່ງດອງເຖິງວ່າຂະບວນການຄ້າຍຄືກັນກໍຕາມ ແຕ່ຢູ່ແຫ່ງຕ່າງໆມີສີສັນພິເສດຂອງໃຜລາວ ຕົວຢ່າງຄື ຢູ່ບ່ອນຫນຶ່ງທີ່ຊື່ວ່າບ້ານມາວກົງ ເມື່ອຮອດລະດູຫນາວ ຊາວຫນຸ່ມກໍຈະເຕົ້າໂຮມກັນຫຼິ້ນຫມາກເຕະນຳກັນ ແຕ່ທີ່ຈິງແລ້ວແມ່ນເລືອກເອົາຄູ່ຮັກຂອງຕົນ ເມື່ອໄດ້ເລືອກເອົາຄູ່ຮັກແລ້ວ ກໍຈະເຕະຫມາກເຕະໃຫ້ເພິ່ນ ສະນັ້ນ ຫມາກເຕະນ້ອຍໆໄດ້ເປັນສາຍພະພານເປັນຊື່ ເຮັດໃຫ້ຄູ່ຮັກແຕ່ງດອງໃນທີ່ສຸດ ຢູ່ເມືອງຈານາງ ເຈົ້າສາວຕ້ອງຂີ່ມ້າແມ່ທີ່ມີທ້ອງໄປບ້ານເຈົ້າບ່າວ ເມື່ອເຈົ້າສາວໄປຮອດບ້ານເຈົ້າບ່າວແລ້ວແຕ່ງດອງກັບເຈົ້າບ່າວ ຫມົດທຸກຄົນໃນຄອບຄົວບໍ່ແມ່ນຢືນຂຶ້ນໄປຕ້ອນຮັບເຈົ້າສາວ ແຕ່ຫາກແມ່ນນັ່ງຢູ່ຫັ້ນ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນ ພວກເຂົາເຈົ້າເຫັນວ່າໂຊກດີຢູ່ບ່ອນນັ່ງກໍຈະຫາຍໄປ
ໃນຫຼາຍສິບປີທີ່ເຂດຕິເບດໄດ້ດຳເນີນການປະຕິຮູບແບບປະຊາທິປະໄຕ ພິທີແຕ່ງດອງກໍຄ່ອຍໆມີການປ່ຽນແປງຮີດ ໃນພິທີແຕ່ງດອງ ໃນຂະນະຮັກສາມາລະຍາດດັ້ງເດີມ ຮີດເກົ່າຄອງຫຼັງແລະຮີດຫມອງຄອງເສົ້າໃນພິທີແຕ່ງດອງໃນເມື່ອກ່ອນກໍນັບມື້ນັບຫນ້ອຍລົງ ແລະຄ່ອຍໆປະສານກັນກັບແບບວິທີທັນສະໄຫມ ຕົວຢ່າງຄືຂີ່ລົດຍົນເຂົ້າແທນຂີ່ມ້າເປັນຕົ້ນ ເອົາການຟ້ອນລຳທຳເພງສະໄຫມປັດຈຸບັນເຂົ້າແທນການຟ້ອນລຳທຳເພງດັ້ງເດີມເປັນຕົ້ນ ເຮັດໃຫ້ພິທີແຕ່ງດອງຢູ່ແຫ່ງນີ້ທັງສະດວກ ທັງຄຶກຄຶ້ນ ພວກເຮົາຈົ່ງຜ່ານຈາກສະພາບດອງຮູ້ສຶກການປ່ຽນແປງແລະຄວາມກ້າວຫນ້າທາງສັງຄົມຂອງບັນດາຊົນເຜົ່າ ຕິເບດ
|