|
|
 |
| (GMT+08:00)
2006-03-08 15:23:20
|
 |
|
ການປົກປັກຮັກສາແລະການຂະຫຍາຍຕົວຂອງພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຂອງຈີນ
cri
|
ທີ່ທ່ານພວມຟັງຢູ່ນີ້ແມ່ນເພງພາສາມົງໂກນທີ່ນິຍົມກັນທີ່ສຸດໃນອິນເຕີເນັດຂອງຈີນໃນສະເພາະໜ້ານີ້.ຜູ່ຂັບຮ້ອງແມ່ນຄອບຄົວເຜົ່າມົງໂກນ ຄອບຄົວໜຶ່ງ.ໂດຍມີດົນຕີຍຸກປັດຈຸບັນປະສານສຽງ,ພວກເຂົາເຈົ້າໃຊ້ພາສາແມ່ຮ້ອງເພງເດັກເກົ່າແກ່ຂອງເຜົ່າມົງໂກນ.ເມື່ອເຜີຍແຜ່ຢູ່ເທິງອິນເຕີເນັດແລ້ວ,ເພງນີ້ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຊົມຊອບຫຼາຍ.ບາງທີ,ທ່ານຜູ່ຟັງກໍອາດຈະຢາກຊອກຮູ້ສະພາບການປົກປັກຮັກສາແລະການຂະຫຍາຍຕົວຂອງພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຂອງຈີນ.ໃນລາຍການຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍພາກນີ້,ພວກເຮົາຈະສະເໜີສະ ພາບດ້ານນີ້ສູ່ຟັງ.
ຈີນແມ່ນປະເທດມີຫຼາຍຊົນເຜົ່າທີ່ເປັນເອກະພາບກັນ.ເຜົ່າຮັ້ນກວມປະຊາກອນສ່ວນຫຼາຍທີ່ສຸດ.ພາສາຮັ້ນແລະຕົວໜັງສືຮັ້ນທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າໃຊ້ນັ້ນແມ່ນພາສາແລະໜັງສືທາງການ.ນອກຈາກເຜົ່າຮັ້ນແລ້ວ,ຈີນຍັງມີ55ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ,ພວກເຂົາເຈົ້າສ່ວນຫຼາຍທີ່ສຸດໃຊ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຂອງຊົນເຜົ່າຕົນ.ໃນນັ້ນ,ມີຊົນເຜົ່າບໍ່ໜ້ອຍໄດ້ໃຊ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືສອງຢ່າງຂຶ້ນໄປ.ປັດຈຸບັນ,ຈີນມີ80ກວ່າພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ,20ກວ່າຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ.ຄືເຜົ່າມົງໂກນທີ່ພວກເຮົາແນະນຳໃນຫົວເລີ່ມທີ່ຂອງລາຍການນັ້ນ,ບໍ່ພຽງແຕ່ມີພາສາແລະຕົວໜັງສືຂອງຕົນ,ຄຽງຄູ່ກັບການພັດທະນາຂອງຍຸກສະໄໝ,ພາສາມົງໂກນ ຍັງໄດ້ຮັບເອົາຄຳນາມແລະສັບວິຊາໃໝ່ຈຳນວນໜຶ່ງ.
ແຕ່ວ່າ,ສະພາບຂອງພາສາບາງຊົນເຜົ່າພັດເຫັນໄປໃນແງ່ດີບໍ່ໄດ້.ທ່ານຜູ່ຟັງ,ທີ່ທ່ານພວມຟັງຢູ່ນີ້ແມ່ນບົດໄຫວ້ທີ່ຂັບຮ້ອງໃນພິທີໄຫວ້ຂອງເຜົ່າມັງຊູທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ເຂດພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງຈີນ.ເຖິງວ່າປະຊາກອນເຜົ່າມັງມີ10ລ້ານກວ່າຄົນກໍຕາມ,ແຕ່ປັດຈຸບັນ,ຜູ່ປາກພາສາມັງຊູໄດ້ນັ້ນພັດບໍ່ຮອດ 100ຄົນ.
ພາສາມັງທີ່ນິຍົມກັນໃຊ້ເມື່ອ200ກວ່າປີກ່ອນແມ່ນພາສາໜຶ່ງຂອງຝ່າຍທາງການໃນລາຊະວົງຊິງຈີນໃນຄາວນັ້ນ.ແຕ່ຄຽງຄູ່ກັບການປົກຄອງຂອງລາຊະວົງຊິງສິ້ນສຸດລົງ,ກໍບໍ່ມີໃຜໃຊ້ພາສາເຜົ່າມັງອີກແລ້ວ,ແຕ່ພັດມີຂໍ້ມູນເອກະສານພາສາເຜົ່າມັງຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍໄດ້ຮັກສາໄວ້.ເພື່ອຊອກຮູ້ປະຫວັດສາດໃຫ້ດີກວ່າເກົ່າ,ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງຈີນໄດ້ວາງແຜນກຳນົດຢ່າງລະອຽດ,ຈັດຕັ້ງຜູ່ຊ່ຽວຊານດ້ານພາສາຊົນເຜົ່າບັນທຶກ,ຮຽບຮຽງພາສາທີ່ມໍ່ຈະສູນຫາຍຄືພາສາມັງ,ພິມຈຳໜ່າຍວັດຈະນານຸກົມ,ເຄື່ອງສຽງແລະພາບຂອງພາສາເຫຼົ່ານີ້,ເພື່ອປົກປັກຮັກສາຢ່າງບັງເກີດຜົນ.ບຸກຄົນຝ່າຍພື້ນເມືອງຈຳນວນໜຶ່ງຍ້ອນຮັກຫອມພາສາແລະວັດທະນະທຳຂອງຊົນເຜົ່າຕົນ,ກໍໄດ້ທຳຄວາມພະຍາຍາມຄືກັນ.ພວກເຂົາເຈົ້າເປັນເຈົ້າການຮ່ຳຮຽນ,ສັບຊ້ອນພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍທີ່ມໍ່ຈະສູນຫາຍ,ເພື່ອໃຫ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຂອງຊົນເຜົ່າຕົນສືບທອດຕໍ່ໆໄປ.
ໃນຖານເປັນພາຫະຂອງວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າ,ພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າໄດ້ຮັບການປົກປັກຮັກສາເປັນຢ່າງດີ,ກໍສາມາດບັນລຸຈຸດປະສົງທີ່ສືບທອດວັດທະນະທຳ.
ຕາມສະຖິຕິ,ປະຈຸບັນ,ຈີນມີປະຊາກອນຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ50ລ້ານກວ່າຄົນໃຊ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຂອງຊົນເຜົ່າຕົນ.ລັດຖະບານຈີນໄດ້ໃຊ້ມາດຕະການດ້ານຕ່າງໆເຊັ່ນກົດໝາຍ,ການບໍລິຫານ,ການສຶກສາ,ສະພາບແວດລ້ອມທາງສັງຄົມເປັນຕົ້ນ,ຮັບປະກັນໃຫ້ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍມີເສລີພາບໃນການໃຊ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຂອງຕົນ.ຕົວຢ່າງຄື,ໃນຂົງເຂດບໍລິຫານແລະຕຸລາການ,ເອກະສານຕ່າງໆທີ່ກອງປະຊຸມປະຈຳປີຂອງລັດຖະບານຈີນແຈກຢາຍນັ້ນລ້ວນແຕ່ມີສະບັບພາສາຊົນເຜົ່າເຊັ່ນເຜົ່າມົງໂກນ,ເຜົ່າເວອູເອີ,ເຜົ່າກາຊັກ,ເຜົ່າເກົາຫຼີ,ເຜົ່າຈວ້າງແລະເຜົ່າອີເປັນຕົ້ນ,ໃນເວລາໄຂປະຊຸມ,ຍັງໄດ້ມີການແປພາສາຮັ້ນເປັນພາສາຊົນເຜົ່າໄປພ້ອມ.
ເພື່ອເຮັດໃຫ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໄດ້ມີການພັດທະນາແລະສົມບູນຂຶ້ນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ,ເລີ່ມແຕ່ຊຸມປີ50ສະຕະວັດແລ້ວນີ້ເປັນຕົ້ນມາ,ລັດຖະບານຈີນກໍໄດ້ລົງສຳຫຼວດຄົ້ນຄວ້າພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າ,ສັບຊ້ອນຂໍ້ມູນພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໃຫ້ເປັນລະບົບ.ຈາກລັດຖະບານກາງຮອດອົງການປົກຄອງທຸກຂັ້ນ,ລ້ວນແຕ່ມີອົງການສະເພາະ,ຮັບຜິດຊອບການຊີ້ນຳແລະຈັດຕັ້ງວຽກງານພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ.ຢູ່ເຂດຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍແຫ່ງຕ່າງໆຂອງຈີນ,ແຕ່ໂຮງຮຽນປະຖົມຮອດມັນທະຍົມ,ການສິດສອນດ້ວຍພາສາຊົນເຜົ່າ.ບາງຊົນເຜົ່າຍັງໄດ້ຈັດຕັ້ງຫຼັກສູດປະລິນຍາໂທ,ປະລິນຍາເອກທີ່ສອນດ້ວຍພາສາຊົນເຜົ່າ.ທ່ານໂຈ່ວເຈຍສາຍ ແມ່ນອາຈານທີ່ໃຊ້ພາສາຕິເບດສອນໜັງສືຢູ່ວິທະຍາຄານຄົ້ນຄວ້າຕິເບດສຶກສາຂອງມະຫາວິທະຍາໄລຊົນເຜົ່າສູນກາງຈີນ.ທ່ານເວົ້າວ່າ:
"ຂ້າພະເຈົ້າຕົ້ນຕໍແມ່ນສອນວິຊາພຸດທະປະຫວັດນິກາຍຕິເບດແລະວິຊາແປລະຫວ່າງພາສາຮັ້ນກັບພາສາຕິເບດ,ລູກສິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າເມື່ອຮຽນຈົບແລ້ວສ່ວນຫຼາຍຈະເຮັດວຽກເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ."
ທີ່ທ່ານພວມຟັງຢູ່ນີ້ແມ່ນອັດສຽງບາງຕອນຂອງລາຍການວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຊົນເຜົ່າ.ປັດຈຸບັນ,ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງຊົນເຜົ່າທຸກຂັ້ນຂອງຈີນແຕ່ລະມື້ໄດ້ໃຊ້21ພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍກະຈາຍສຽງ,ມີສຳນັກໜັງສືພິມ80ກວ່າແຫ່ງໄດ້ໃຊ້ ໜັງສື15ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍພິມຈຳໜ່າຍໜັງສືພິມ.ນອກນີ້,ໃນທ້ອງຕະຫຼາດຍັງຈຳໜ່າຍວາລະສານ,ປຶ້ມໜັງສື,ຮູບເງົາແລະເຄື່ອງສຽງທີ່ຜະລິດດ້ວຍຫຼາຍພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ.
ໃນສະໄໝຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ໃຊ້ຄອມພິວເຕີໂດຍທົ່ວໄປຄືຊູ່ມື້ນີ້,ວຽກງານຊຸກຍູ້ພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໃຫ້ຫັນເປັນຂໍ້ມູນຂ່າວສານໄດ້ກາຍເປັນໜ້າທີ່ຮີດດ່ວນໃນປັດຈຸບັນ.ເມື່ອໄດ້ຄົ້ນຄວ້າມາເປັນເວລາເກືອບ20ປີ,ວຽກງານດັ່ງກ່າວໄດ້ມີການພັດທະນາອັນແນ່ນອນ,ມີເຕັກນິກຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງຫຼາຍໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໄດ້ສ້າງມາດຖານລະດັບຊາດ,ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າພັດທະນາຊອບແວປະຍຸກ,ໃນນັ້ນ,ມີຊອບແວພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜຶ່ງໄດ້ຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳແລ້ວ.
ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້, ທ່ານນາງອານຊິງພິງ ຫົວໜ້າຫ້ອງການວຽກງານພາສາແລະຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຂອງຄະນະກຳມະການວຽກງານບັນດາຊົນເຜົ່າຈີນແນະນຳວ່າ:
"ຕົວໜັງສືຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍເກືອບທຸກຊົນເຜົ່າໄດ້ຕີເຂົ້າຄອມພິວເຕີໄດ້,ສ່ວນຫຼາຍໃຊ້ໃນໃນລະບົບວິນໂດ.ຊາວຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍດາວໂລດຊອບແວຟີສ່ວນໜຶ່ງຈາກອິນເຕີເນັດກໍສາມາດອ່ານໜ້າເວັບໄຊພາສາເວອູເອີ,ພາສາເກົາຫຼີ,ພາສາມົງໂກນໄດ້,ຈົນກະທັ້ງສົນທະນາກັນຢູ່ເທິງອິນເຕີເນັດກໍໄດ້,ທັງໝົດເຫຼົ່ານີ້ລ້ວນແຕ່ໃຊ້ພາສາຊົນເຜົ່າໄດ້."
|
|
|
