|
ສະບາຍດີທ່ານຜູ່ຟັງທີ່ໂຄລົບ, ຫຼີຫຼົງຈີ່ ເຈົ້າຈັກກະ ພັດລາຊະວົງຖາງແມ່ນຮ້ອງເຕ້ອົງໜຶ່ງທີ່ມີຊື່ສຽງດົ່ງດັງໃນປະຫວັດສາດຈີນ, ໃນເຄິ່ງຊີວິດຕອນຕົ້ນ, ພະອົງດຸໝັ່ນຂະຫຍັນພຽນ, ໄດ້ສ້າງຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງທີ່ສະຫງ່າລາສີຂອງຈີນໃນປະຫວັດສາດ. ແຕ່ເຄິ່ງຊີວິດຕອນປາຍ ຖາງສວນຈົ່ງຫຼີຫຼົງຈີ່ພັດຊຸດໂຊມເປື່ອຍເຍື່ອຍ, ພາໃຫ້ກຳລັງແຫ່ງຊາດຊຸດໂຊມລົງຢ່າງວ່ອງໄວ. ໃນລາຍການອາລະຍະທຳຈີນພາກນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າຂໍສະເໜີຫຼີຫຼົງຈີ່ ເຈົ້າຈັກກະພັດສວນຈົ່ງຂອງລາຊະວົງຖາງສູ່ທ່ານຟັງ.
ຕະຫຼອດຊີວິດຂອງຫຼີຫຼົງຈີ່ມີສີສັນຄວາມອັດສະຈັນທີ່ສຸດ, ໃນໄລຍະທີ່ພະອົງຍັງເຍົາໄວ ກໍ່ແມ່ນໄລຍະທີ່ລາຊະວົງຖາງຕົກຢູ່ໃນສະພາບປັ່ນປ່ວນວຸ້ນວາຍ. ຫຼີຫຼົງຈີ່ປະສູດເມື່ອປີ 685, ຢຸ້ຍຈົ່ງຮ້ອງເຕ້ ພະບິດາຂອງພະອົງຫາກໍ່ຂຶ້ນຄອງລາຊະສົມບັດໄດ້ໜຶ່ງປີ. ຕໍ່ມາບໍ່ເທົ່າໃດປີ, ພະລາຊະຊົນນະນີບູເຊັກທ່ຽນໄດ້ປົດພະບິດາຂອງພະອົງອອກຈາກລາຊະບັນລັງ ແລະຍຸບລາຊະວົງຖາງ, ສ້າງລາຊະວົງໂຈ່ວຂຶ້ນ, ພະລາຊະຊົນນະນີບູເຊັກທ່ຽນຂຶ້ນເປັນຈັກກະພັດດິນີ. ເພື່ອປັບປຸງອຳນາດຂອງຕົນ, ບູເຊັກທ່ຽນໄດ້ໂຈມຕີພະບໍລົມມະວົງສານຸວົງລາຊະວົງຖາງຢ່າງໂຫດຫ້ຽມ. ເມື່ອຫຼີຫຼົງຈີ່ມີພະຊົນມາຍຸ 8 ພັນສາ, ພະມານດາຖືກບູເຊັກທ່ຽນປົງພະຊົນ. ຫຼີຫຼົງຈີ່ຕັດສິນພະໄທຢ່າງລັບໆວ່າ ຕ້ອງຟື້ນຟູລາຊະວົງຖາງ. ກ່ອນບູເຊັກທ່ຽນສິ້ນພະຊົນ ໄດ້ມອບອຳນາດຄືນໃຫ້ລາຊະວົງຖາງ, ແຕ່ການຕໍ່ສູ້ທາງການເມືອງພາຍໃນລາຊະສຳນັກພັດດຸເດືອດທີ່ສຸດ. ປີ 710, ຫຼີຫຼົງຈີ່ທີ່ມີພະຊົນມາຍຸ 25 ພັນສາໄດ້ໃຊ້ມາດຕະການຢ່າງເດັດຂາດ, ນຳພາກອງປ້ອງກັນຫຼວງກໍ່ລັດຖະປະຫານ, ໃຫ້ຖາງຢຸ້ຍຈົ່ງ ພະບິດາຂື້ນຄອງລາຊະສົມບັດຄືນໃໝ່. ຖາງຢຸ້ຍຈົ່ງຄອງອຳນາດພຽງແຕ່ 2 ປີ ກໍ່ສະຫຼະລາຊະບັນລັງໃຫ້ຫຼີຫຼົງຈີ່, ຫຼີຫຼົງຈີ່ທີ່ມີພະຊົນມາຍຸ 27 ພັນສາໄດ້ຂຶ້ນຄອງລາຊະສົມບັດ, ຫຼີຫຼົງຈີ່ຖືກເອີ້ນເປັນຖາງສວນຈົ່ງ ຫຼື ຖາງໝິງຫວງ.
ໃນເວລາຫຼີຫຼົງຈີ່ຂຶ້ນຄອງລາຊະສົມບັດ, ພະອົງໄດ້ປະເຊີນກັບສະພາບຫຍຸ້ງຍາກຍ້ອນຄວາມປັ່ນປ່ວນວຸ້ນວາຍເປັນເວລາຍາວນານຂອງສັງຄົມ, ພະອົງດຸໝັ່ນຂະຫຍັນພຽນ, ຕັດສິນພະໄທດຳເນີນການປະຕິຮູບ, ນຳໃຊ້ຜູ່ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດໃນການປົກຄອງປະເທດ,ເລື່ອນຊັ້ນໃຫ້ຂຸນນາງທີ່ກ້າຕັກເຕືອນ, ລົງໂທດປະກົດການຊຸດໂຊມເປື່ອຍເຍື່ອຍຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຫຼຸດຜ່ອນການຫາບແບກຂອງປະຊາຊົນ. ເມື່ອໄດ້ປົວແປງມາເປັນເວລາ 20 ກວ່າປີ, ລາຊະວົງຖາງທີ່ເຄີຍເກີດການປັ່ນປ່ວນດ້ານການເມືອງ ເສດຖະກິດຊຸດໂຊມ ກຳລັງປ້ອງກັນຊາຍແດນອ່ອນແອນັ້ນ ໄດ້ຟື້ນຟູຄວາມຈະເລີນເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນອີກ. ເສັ້ນທາງຜ້າໄໝ ຊ່ອງທາງການຄ້າທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ລາຊະທານີສາງອ່ານກັບອາຊີກາງ ອາຊີຕາເວັນຕົກແລະອາຊີໃຕ້ ຕະຫຼອດຮອດເອີລົບເຂົ້າກັນນັ້ນລຸລ່ວງດີ, ການເດີນເຮືອທາງທະເລໄດ້ພັດທະນາຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ທູຕານຸທູດຕ່າງປະເທດມາຢາມລາຊະວົງຖາງຢ່າງບໍ່ຂາດສາຍ, ພຽງແຕ່ໃນເມືອງສາງອ່ານ ຊາວຕ່າງປະເທດກໍ່ລື່ນກາຍ 1 ລ້ານຄົນ, ລາຊະວົງຖາງໄດ້ກາຍເປັນສູນແລກປ່ຽນທາງເສດຖະກິດແລະວັດທະນະທຳຂອງອາຊີ.
ພາຍຫຼັງຫຼີຫຼົງຈີ່ຄອງອຳນາດມາໄດ້ 20 ກວ່າປີ, ພະອຸປະນິໄສຂອງພະອົງຊົງມີການປ່ຽນແປງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ພະອົງຊົງວາງພະໄທນຳເສນາບໍດີໃຈຄົດ, ບໍ່ມັກເສນາບໍດີທີ່ຕັກເຕືອນແບບກົງໄປກົງມາອີກ. ພະອົງຊົງດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນລາຊະວັງແບບຊຸດໂຊມເປື່ອຍເຍື່ອຍ, ເມົາແຕ່ຫຼິ້ນກິນຢູ່ທຸກມື້ມາເປັນເວລາຫຼາຍປີ.
ຫຼີຫຼົງຈີ່ຊຳນານດົນຕີທີ່ສຸດ, ແລະຊົງມັກລູກໄພ້ຢາງອີ້ຫວນທີ່ຊ່າງຟ້ອນຊ່າງລຳ, ເມື່ອມີພະຊົນມາຍຸ 59 ພັນສາ, ໄດ້ຊົງຕັ້ງໃຫ້ນາງຢາງອີ້ຫວນເປັນສະໜົມເອກຂອງພະອົງເອງ, ເມົາມົວນຳສຽງຟ້ອນສຽງທຳ. ພະອົງຊົງໂປດຮັກສະໜົມຢາງອີ້ຫວນທີ່ສຸດ, ຕາມການບັນທຶກໃນໜັງສືປະຫວັດສາດ, ສະໜົມຢາງມັກກິນໝາກລິນຈີ່ທີ່ເກີດຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງຈີນນັ້ນເປັນພິເສດ, ເພື່ອເຮັດໃຫ້ສະໜົມຢາງໄດ້ກິນໝາກລິນຈີ່ສົດທຸກມື້, ພະອົງໄດ້ຕັດສັ່ງໃຫ້ພວກບໍລິພານຂີ່ມ້າແລ່ນທັງເວັນທັງຄືນ, ເພື່ອຂົນສົ່ງໝາກລິນຈີ່ສົດຈາກພາກໃຕ້ຈີນມາຮອດລາຊະທານີທີ່ຢູ່ພາກເໜືອຈີນໃນເວລາສັ້ນທີ່ສຸດ. ຍ້ອນສະໜົມຢາງໄດ້ຮັບຄວາມໂປດຮັກຈາກຖາງສວນຈົ່ງ, ຍາດພີ່ນ້ອງຂອງສະໜົມຢາງຈຶ່ງໄດ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງສຳຄັນ, ຢາງໂກຈົ່ງ ພະເຊດຖາຂອງສະໜົມຢາງໄດ້ເປັນອັກຄະມະຫາເສນາບໍດີ, ຢາງໂກຈົ່ງຈອງຫອງທີ່ສຸດທັງເຮັດໄປຮູດຽວຕາມໃຈໂຕ.
ຖາງສວນຈົ່ງບໍ່ຂຶ້ນວ່າລາຊະການ, ພາໃຫ້ການປົກຄອງແຫ່ງລັດຊຸດໂຊມເປື່ອຍເຍື່ອຍ, ທະຫານຕ່າງແດນບຸກເຂົ້າຊາຍແດນເລື້ອຍໆ, ຄັງຊາດເປົ່າຫວ່າງ, ສາມັນຊົນຕົກທຸກໄດ້ຍາກ, ນາຍທະຫານທີ່ເຝົ້າຮັກສາຢູ່ເຂດຊາຍແດນນັ້ນມີອຳນາດອິດທິພົນເປີດກວ້າງອອກຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ຄວາມຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມກໍ່ດຸເດືອດຂຶ້ນ. ປີ 755, ນາຍທະຫານທີ່ເຝົ້າຮັກສາຢູ່ເຂດຊາຍແດນໄດ້ກໍ່ການກະບົດ, ແລະມຸ່ງໜ້າສູ່ເມືອງສາງອ່ານ. ຖາງສວນຈົ່ງພາສະໜົມຢາງແລະຂ້າລາຊະບໍລິພານທັງຫຼາຍໂຕນໜີອອກຈາກເມືອງສາງອ່ານ. ຢູ່ກາງທາງ, ນາຍແລະພົນທະຫານທີ່ອາລັກຂາໄດ້ຂ້າເສນາບໍດີໃຈຄົດຢາງໂກຈົ່ງຕາຍຍ້ອນຄວາມຄຽດແຄ້ນ, ແລະບັງຄັບໃຫ້ຖາງສວນຈົ່ງຂ້າສະໜົມຢາງ. ເພື່ອຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງອຳນາດການເມືອງ, ຖາງສວນຈົ່ງຈຳເປັນຕ້ອງພະລາຊະທານໃຫ້ສະໜົມຢາງຂ້າຕົວຕາຍ, ແລ້ວໜີໄປສູ່ເສສວນທີ່ຢູ່ພາກໃຕ້. ພາຍຫຼັງມາ, ເຖິງວ່າການກະບົດດັ່ງກ່າວຖືກປາບລົງຢ່າງຮາບຄາບກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຫຼັງຈາກນັ້ນ ລາຊະວົງຖາງທີ່ເຄີຍຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງນັ້ນກໍ່ເລີ່ມຊຸດໂຊມລົງ, ແລະເດີນໄປສູ່ຄວາມຫາຍະນະເທື່ອລະກ້າວ.
ໃນການປັ່ນປ່ວນເທື່ອນີ້, ຖາງສວນຈົ່ງຖືກບັງຄັບສະຫຼະລາຊະບັນລັງໃຫ້ລາຊະທາຍາດ, ແລະສິ້ນພະຊົນເມື່ອພະຊົນມາຍຸໄດ້ 78 ພັນສາ.
|
