|
ເມືອງເອີເອີໂດສ ທີ່ຢູ່ພາກຕາເວັນຕົກເຂດປົກຄອງຕົນເອງມົງໂກໃນຈີນມີຊາວເຜົ່າມົງໂກນອ່າວຫຼາຍ.ແຕ່ກ່ອນ,ຢູ່ແຫ່ງນັ້ນດິນເຮື້ອຮ້າງຈົນຫຍ້າກໍ່ບໍ່ເກີດ,ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດຂີ້ຮ້າຍທີ່ສຸດ,ເສດຖະກິດຫຼ້າຫຼັງຫຼາຍ.ໃນຊູ່ມື້ນີ້,ຊາວລ້ຽງສັດເຜົ່າມົງໂກນຢູ່ແຫ່ງນີ້ໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດ,ພວກເຂົາເຈົ້າອອກແຮງສ້າງສາຊີວະພາບ,ປົວແປງສິ່ງແວດລ້ອມ,ພ້ອມທັງອາໄສການລ້ຽງສັດໃນຄອກແລ້ວ,ກ້າວຂຶ້ນສູ່ເສັ້ນທາງສ້າງຮັ່ງຄູນມີ.ຫວ່າງກ່ອນນີ້ບໍ່ດົນ,ນັກຂ່າວໄດ້ໄປເອົາຂ່າວຢູ່ບ້ານເມີເຄີຊິງ ບ້ານເຜົ່າມົງໂກນແຫ່ງໜຶ່ງ,ໄດ້ເຫັນກັບຕາການປ່ຽນແປງດ້ານການຜະລິດແລະຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວເຜົ່າມົງໂກນຢູ່ບ້ານດັ່ງກ່າວ.
ບ້ານເມິນເຄີຊິງຕັ້ງຢູ່ເມືອງອີຈິນໂຮໂລ ພາກກາງຂ້ອນໄປທາງທິດໃຕ້ຂອງເມືອງເອີເອີໂດສ, ນັກຂ່າວຂີ່ລົດອອກຈາກເມືອງອີຈິນໂຮໂລບໍ່ຮອດຊົ່ວໂມງໜຶ່ງກໍໄປຮອດບ້ານເມີນເຄີຊິງ,ຢູ່ສອງຟາກທາງໄປບ້ານດັ່ງກ່າວມີຕົ້ນໄມ້ຂຽວອຸ່ມທຸ່ມ.
ພໍເຂົ້າບ້ານ,ກໍໄດ້ເຫັນທ້າວສ້ຽວເຊີລິນ ຊາວລ້ຽງສັດພວມຂົນກ້ານເຂົ້າສາລີເຕັມລົດບັນທຸກ,ກຽມຈະສົ່ງໄປບ່ອນລ້ຽງງົວ.ເມື່ອ ເຫັນພວກເຮົາມາແລ້ວ,ລາວໄດ້ພາພວກເຮົາເຂົ້າເຮືອນໂລດ,ເອົາອາຫານທີ່ເຮັດດ້ວຍນົມມາຕ້ອນຮັບພວກເຮົາ.ໃນເຮືອນຂອງລາວມີໂທລະພາບສີ,ເຄື່ອງສາຍVCD,ລາວຂັດໂທລະສັບມືຖືໃສ່ແອວ,ແລະເຫັນລົດຄັນໜຶ່ງຈອດຢູ່ນອກເຮືອນ,ທັງໝົດເຫຼົ່ານີ້ເຮັດໃຫ້ນັກຂ່າວບໍ່ຢາກເຊື່ອເລີຍວ່າເມື່ອ10ປີກ່ອນ,ປະຊາຊົນຢູ່ແຫ່ງນີ້ໄດ້ດຳລົງຊີວິດທີ່ຫ່າງເຫີນຈາກໂລກພາຍນອກ.
ກ່ອນມາບ້ານເມິນເຄີຊິງ,ນັກຂ່າວໄດ້ຍິນຄົນເລົ່າສະພາບຄວາມຫຼ້າຫຼັງແລະຫ່າງເຫີນຈາກໂລກພາຍນອກຂອງບ້ານນີ້ໃນເມື່ອກ່ອນ ຄື,ບໍ່ມີໄຟຟ້າ,ບໍ່ມີເຄື່ອງສື່ສານ,ບໍ່ມີເສັ້ນທາງໄປຫາບ່ອນອື່ນ,ມ້າບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນສັດລາກລົດຂອງຊາວລ້ຽງສັດເທົ່ານັ້ນ,ຍັງແມ່ນພາຫະນະເດີນທາງທີ່ດີກວ່າໝູ່.ທ່ານວາງພິງ ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການໂຄສະນາຂອງເມືອງອີຈິນໂຮໂລແນະນຳໃຫ້ນັກຂ່າວຮູ້ວ່າ:
"ແຕ່ກີ້,ບ້ານເມີນເຄີຊິງເກືອບເວົ້າໄດ້ວ່າຫ່າງເຫີນຈາກໂລກພາຍນອກຫຼາຍອີ່ຫຼີ,ທົ່ງຫຍ້າກາຍເປັນທະເລຊາຍ,ຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າຖືກທຳລາຍໝົດ,ບໍ່ມີຖະໜົນເຂົ້າອອກບ້ານ,ຄົນເຂົ້າອອກບ້ານຕ້ອງຍ່າງເອົາ,ຫຼື ຕ້ອງຂີ່ມ້າ.ແຕ່ກ່ອນ,ແຫ່ງນີ້ກໍເຄີຍເຮັດເສັ້ນທາງ,ແຕ່ຍ້ອນວ່າການລ້ຽງສັດຕາມທຳມະຊາດໄດ້ທຳລາຍສິ່ງແວດລ້ອມຊີວະພາບ,ສະນັ້ນ,ເມື່ອຮອດລະດູບານໃໝ່,ລົມພັດແຮງສອງສາມເທື່ອກໍເຮັດໃຫ້ເສັ້ນທາງຫາຍໄປ."
ເພື່ອປ່ຽນແປງສະພາບການດັ່ງກ່າວຢ່າງຈິງຈັງ,ອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນໄດ້ຕົກລົງເພີ່ມການລົງທຶນ,ປົວແປງສິ່ງແວດລ້ອມຂອງບ້ານເມີນເຄີຊິງໃຫ້ດີຂຶ້ນ.ກ່ອນອື່ນ,ໄດ້ຊ່ອຍຊາວລ້ຽງສັດຟື້ນຟູຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າທີ່ຖືກທຳລາຍ,ປູກໄມ້ໃຫ້ເປັນປ່າ,ພ້ອມທັງເກືອດຫ້າມການປ່ອຍລ້ຽງສັດຢ່າງຊະຊາຍ,ສົ່ງເສີມໃຫ້ລ້ຽງສັດໃນຄອກ.ນອກນີ້,ຍັງຊ່ອຍຊາວລ້ຽງສັດສ້າງທາງ,ຕິດຕັ້ງໄຟຟ້າ,ສ້າງຊົນລະປະທານໃຫ້ຄົບຊຸດ.
ທ້າວສ້ຽວເຊີລິນ ຊາວລ້ຽງສັດ ບອກນັກຂ່າວຢ່າງມ່ວນຊື່ນວ່າ,ມາດຕະການເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ປະຕິບັດມາບໍ່ດົນ,ສິ່ງແວດລ້ອມກໍໄດ້ມີການປ່ຽນແປງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
"ແຕ່ກ່ອນນິຄົມລ້ຽງສັດບໍ່ດີປານໃດ,ເມື່ອໄດ້ລ້ຽງສັດແບບໃສ່ຄອກແລ້ວ,ທົ່ງຫຍ້າຈິ່ງໄດ້ດີຂຶ້ນ,ທະເລຊາຍໄດ້ກັບກາຍເປັນທົ່ງຫຍ້າ,ແຕ່ກ່ອນການໄປມາບໍ່ສະດວກ,ໄຟຟ້າກໍບໍ່ມີ,ຢາກເບິ່ງໂທລະພາບກໍບໍ່ໄດ້,ໂທລະສັບມືຖືແຫ່ງໄກ.ໃນ10ປີມານີ້,ເງື່ອນໄຂດຳລົງຊີວິດດ້ານຕ່າງໆໄດ້ ສູງຂຶ້ນຫຼາຍ,ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວລ້ຽງສັດໄດ້ດີຂຶ້ນຢ່າງເດັ່ນຊັດ,ປັດຈຸບັນ,ແຕ່ລະຄອບຄົວມີລາຍໄດ້3ໝື່ນຫາ4ໝື່ນຢວນຕໍ່ປີ."
ທ່ານສ້ຽວເຊີລິນເວົ້າວ່າ,ເມື່ອຫົວທີ່, ຍ້ອນໄດ້ຮັບຜົນສະທ້ອນຈາກແນວຄິດລ້ຽງສັດປ່ອຍຕາມທຳມະຊາດ,ຜູ່ເຖົ້າຈຳນວນໜຶ່ງບໍ່ຍອມລ້ຽງສັດໃນຄອກ.ແຕ່ວ່າເມື່ອໄດ້ເຫັນທົ່ງຫຍ້ານັບມື້ນັບດີຂຶ້ນພາຍຫຼັງໄດ້ລ້ຽງສັດ ໃນຄອກແລ້ວ,ພວກຜູ່ເຖົ້າກໍໄດ້ເປັນເຈົ້າການລ້ຽງສັດໃນຄອກເອງ.
ພາຍຫຼັງອຳລາຈາກທ່ານສ້ຽວເຊີລິນ,ນັກຂ່າວໄດ້ໄປຮອດເຮືອນຂອງອາລາເທີ ເພື່ອນບ້ານຂອງທ້າວສ້ຽວເຊີລິນທີ່ພວມໂທລະສັບລົມກັບໝູ່ຢູ່.ພາຍຫຼັງເຊົາລົມແລ້ວ,ທ່ານບອກນັກຂ່າວວ່າ:
"ກ່ອນມີໂທລະສັບ,ພວກເຮົາບໍ່ຮູ້ສະພາບຕະຫຼາດ,ຂົນສັດລ້ຽງຫຼືຊີ້ນໄປເລາະຂາຍແຫ່ງຕ່າງໆ,ລາງເທື່ອຂາຍບໍ່ອອກ,ເປືອງແຮງລ້າໆ.ພາຍຫຼັງມີໂທລະສັບແລະມືຖືແລ້ວ,ພວກເຮົາຊອກຮູ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ຕະຫຼາດກໍສະດວກສະບາຍຂຶ້ນຫຼາຍ.ໂທປັບກໍຮູ້ໂລດວ່າລາຄາຊີ້ນເປັນແນວໃດ,ມີຄົນຊື້ຫຼືບໍ່.ຄັນ ມີຄົນຊື້ກໍ ໄປຂາຍຢູ່ບ່ອນນັ້ນ,,ຄັນວ່າບໍ່ມີກໍບໍ່ໄປ."
ນັກຂ່າວຍັງໄດ້ຮູ້ວ່າ,ກ່ອນປີ1998,ເດັກນ້ອຍໃນບ້ານເມີນເຄີຊິງມີຫຼາຍໆຄົນຕ້ອງເຊົາຮຽນ,ເດັກນ້ອຍບາງຄົນເມື່ອຮອດອາຍຸເຂົ້າຮຽນແຕ່ພັດເຂົ້າຮຽນບໍ່ໄດ້ຍ້ອນຄອບຄົວທຸກຍາກ.ສ່ວນດຽວນີ້,ບ້ານເມີນເຄີຊິງມີເສັ້ນທາງສະດວກ,ລາຍໄດ້ຂອງຊາວລ້ຽງສັດກໍເພີ່ມຂຶ້ນ.ລະດັບການສຶກສາຂອງຊາວລ້ຽງສັດກໍ່ໄດ້ຮັບການ ຍົກສູງຂຶ້ນຫຼາຍ.ປີກາຍນີ້,ບ້ານເມີນເຄີຊິງ ມີນັກຮຽນ10ຄົນເສັ້ງເຂົ້າມະຫາວິທະຍາໄລ.
ຜ່ານຈາກການຮ່ຳຮຽນ, ຊາວລ້ຽງສັດມີຄວາມຮູ້ຫຼາຍຂຶ້ນ,ແນວຄິດແລະແບບແຜນການດຳລົງຊີວິດກໍໄດ້ ມີການປ່ຽນແປງຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ.ທ່ານວາງພິງ ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງການໂຄສະນາເມືອງອີຈິນໂຮໂລບອກນັກຂ່າວວ່າ:
"ໃນສອງປີມານີ້,ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຫັນບ້ານເມີນເຄີຊິງຕ່າງກັນກັບແຕ່ກ່ອນປານໜ້າມືເປັນຫຼັງມື.ຊາວບ້ານເມີເຄີຊິງບໍ່ວ່າຍິງຊາຍນ້ອຍໃຫຍ່,ລ້ວນແຕ່ຫຍຸ້ງນຳວຽກ,ມັນບໍ່ຄືແຕ່ກ່ອນແລ້ວ.ດຽວນີ້,ພວກເຂົາເຈົ້າມີຄວາມຫ້າວຫັນຫຼາຍ,ເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດການເປັນຢູ່ກໍສູງສົມຄວນ.ແຕ່ກ່ອນ,ທຸກໆຄອບຄົວໃນບ້ານມີແຕ່ດື່ມເຫຼົ້າ,ຜູ່ຊາຍດື່ມຈົນເມົາໝົດມື້."
ລະດັບຊີວິດການເປັນຢູ່ໄດ້ສູງຂຶ້ນ,ຊີວິດດ້ານ ວັດທະນະທຳຂອງຄົນກໍ ອຸດົມສົມບູນຂຶ້ນ.ທະແນມແຕ່ມີເວລາຫວ່າງ,ຊາວບ້ານເມີນເຄີຊິງກໍໄດ້ຮ້ອງເພງນຳກັນ,ສ້າງຄວາມມ່ວນຊື່ນຮ່ວມກັນ.ເມື່ອເວົ້າເຖິງກິດຈະກຳດ້ານວັດທະນະທຳ,ທ່ານອາລາເທີກໍຕື່ນເຕັ້ນໃຈຫຼາຍ,ລາວເອົາປີ່ຂອງຕົນພາພວກເຮົາໄປເຮືອນໝູ່ທີ່ຊື່ວ່າບາເທີເອີ.ໃນບ້ານຂອງລາວມີຕູ້ລຳໂພງເອເລັກໂຕຼນິກຄົບຊຸດທີ່ທາງອຳນາດການປົກຄອງລົງທຶນໝື່ນກວ່າຢວນຊື້ໃຫ້ຊາວບ້ານ, ຄົນທັງຫຼາຍກໍມັກຈັດການບັນເທິງລື້ນເລີງຢູ່ແຫ່ງນີ້.
"ທ່າມກາງສຽງປີ່ປະສານກັບສຽງອີເລັກໂທຣນ, ແມ່ເຮືອນຮ້ອງເພງຂຶ້ນ,ບັນຍາກາດໃນເຮືອນກໍຟົດຟື້ນຂຶ້ນໂລດ,ເຈົ້າຂອງເຮືອນຍົກຈອກເຫຼົ້າໃຫ້ແຂກ ທຸກຄົນ.ສຽງເພງແລະສຽງຍົກຈອກເຫຼົ້າອວຍພອນແກ່ກັນດັງມາຈາກເຮືອນຢ່າງບໍ່ຂາດສາຍ."
ຊີວິດທີ່ຜາສຸກຄືຊາວລ້ຽງສັດຂອງບ້ານເມີນເຄີຊິງແບບນີ້,ປັດຈຸບັນໄດ້ປະກົດເຫັນຢູ່ເກືອບໝົດທຸກ ຄຸ້ມຂອງຊາວເຜົ່າມົງໂກນຢູ່ແຫ່ງຕ່າງໆເຊັ່ນເມືອງອິຈິນໂຮໂລເປັນຕົ້ນ.ເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດອັນຂີຮ້າຍ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງທີ່ຫຼ້າຫຼັງ,ຊີວິດທີ່ທຸກຍາກລຳບາກໃນເມື່ອກ່ອນ,ຊູ່ມື້ນີ້ໄດ້ໜີຜ່າຍຈາກແຫ່ງນີ້ແລ້ວ.ຊາວລ້ຽງສັດທັງຫຼາຍໄດ້ກ້າວເດີນຕາມເສັ້ນທາງພັດທະນາແບບໃໝ່ທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງເຂົາເຈົ້ານັບມື້ນັບດີຂຶ້ນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ.
|
