|
|
(GMT+08:00)
2004-07-21 15:00:37
|
|
ເມືອງຫຼວງເກົາໂກ່ລີ້ ສຸສານເຈົ້າຊີວິດແລະຂຸມຝັງສົບເຈົ້າຂຸນມຸນນາຍ(ສຽງ)
cri
(ຮາກພື້ນຂອງສິ່ງກໍ່ສ້າງໃນສະໄໝອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້) ຕາມການບັນທຶກໃນປື້ມປະຫວັດສາດ,ເມື່ອ37ປີກ່ອນຄ.ສ.,ອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້ໄດ້ຕັ້ງອະ ນາຈັກຢູ່ເມືອງເຮີເຊີ່ງກູ,ເມືອງພູອູໜຸຍຊ່ານເປັນເມືອງປ້ອງກັນ.ເມືອງພູອູໜຸຍຊ່ານລວມມີ3ປະຕູ,ໝູນໃຊ້ພູຜາທີ່ສູງຊັນ,ຈໍ່ຕົວຂຶ້ນເປັນລະບົບປ້ອງກັນທີ່ອ່າວຄົບຖ້ວນ,ໃນນັ້ນ,ກຳແພງເມືອງ ປະຕູເມືອງ ທາງຂີ່ມ້າ ຮາກພື້ນຂອງສິ່ງກໍ່ສ້າງຂະໜາດໃຫຍ່ ຮາກພື້ນຂອງເຮືອນຢູ່ ສະຂັງນ້ຳ ຫໍສັງເກດການແລະປົດຍາມເປັນຕົ້ນກໍຍັງຮັກສາໄວ້ຈົນຮອດປະຈຸບັນ.
(ເມືອງພູ) ເມືອງກົວເນ້ແລະເມືອງວານຕູ່ຊ່ານຕ່າງຢອງຢາຍກັນຢູ່ຕາມທົ່ງພຽງແລະເທິງພູມໍ່ຫັ້ນ,ຈໍ່ຕົວຂຶ້ນເປັນເມືອງຜະໜວກຄູ່ໜຶ່ງຂອງເມືອງຫຼວງເກົາໂກ່ລີ້.ໃນຍາມປົກກະຕິ,ເຈົ້າຊີວິດເກົາໂກ່ລີແມ່ນພຳນັກຢູ່ເມືອງທົ່ງພຽງ,ໃນຄັບຂັນອັນຕະລາຍ,ພະອົງຈຶ່ງຖອຍໄປປະຈຳຢູ່ເມືອງພູ.
(ອະນຸສາວະລີເຈົ້າຊີວິດຮ້າວໄທ້) ບັນດາສຸສານຂອງເຈົ້າຊີວິດອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້,ໂດຍເອົາສຸສານຂອງເຈົ້າຊີວິດຮ້າວໄທ້ ເຊິ່ງເປັນອົງທີ19ຂອງອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້ນັ້ນແມ່ນສະຫງ່າຜ່າເຜີຍກວ່າໝູ່.ເຊິ່ງເປັນສຸ ສານຂະໜາດໃຫຍ່ແຫ່ງໜຶ່ງທີ່ປະກອບດ້ວຍຫ້ອງກໍ່ດ້ວຍຫີນຢູ່ໃຕ້ດິນ.ຢູ່ຂ້າງສຸສານ,ມີອະນຸສາວະລີສູງໃຫຍ່ແຜ່ນໜຶ່ງ,ນີ້ກໍ່ຄືອານຸສາວະລີເຈົ້າຊີວິດຮ້າວໄທ້ ເຊິ່ງຂະໜານນາມເປັນອະນຸສາວະລີແຜ່ນທີໜ່ຶງຂອງຝ່າຍຕາເວັນອອກ.ອະນຸສາວະລີເຈົ້າຊີວິດຮ້າວໄທ້ສ້າງ ຂຶ້ນເມຶ່ອປີຄ.ສ.414, ນັບມາຮອດປະຈຸບັນກໍມີປະຫວັດມາ1590ປີແລ້ວ.ມັນແມ່ນເອົາໂງ່ນຫີນໃຫຍ່ພິລຶກໂງ່ນໜຶ່ງມາແກະສະຫຼັກໜ້ອຍໜຶ່ງ.ອະນຸສາວະລີແຜ່ນນີ້ສູງ6,39ແມັດ,ໜັກປະມານ37ໂຕນ.ກະໂຕອະນຸສາວະລີເປັນຮູບເສົາສີ່ຫຼ່ຽມ.ອະນຸສາວະລີໂງ່ນນີ້ຕັ້ງໂຈ້ໂກ້ຂຶ້ນ ຢູ່ເທິງແຜ່ນຫີນກະລານິດທີ່ບໍ່ເປັນຮູບເປັນແບບແຜ່ນໜຶ່ງ,ໂດຍບໍ່ຕ້ອງໃຊ້ກຳລັງພາຍນອກພໍປະມານ.ຢູ່ສີ່ດ້ານຂອງອະນຸສາວະລີເພິ່ນໄດ້ຄວັດຕົວໜັງສືຈີນໄວ້1775ໂຕ.ເມື່ອໄດ້ຖືກຟ້າຝົນລົມແດດມາຫຼາຍພັນປີ,ອະນຸສາວະລີກໍໄດ້ຖືກທຳລາຍເສຍຫາຍໜ້ອຍໜ່ຶງ,ປະຈຸບັນນີ້,ຕົວໜັງສືຈີນທີ່ພໍອ່ານມີປະມານ1600ກວ່າໂຕ,ຕົວໜັງສືຈີນເຫຼົ່ານີ້ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດສຳລັບຄົ້ນຄວ້າການເມືອງ ການທະຫານ ວັດທະນະທຳ ລະບອບແລະປະເພນີຂອງອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້.
(ຮູບແຕ້ມຝາຜະໜັງ) ຄະນະກຳມະການມໍລະດົກໂລກຕີລາຄາວ່າ,ໂຄງການເກົາໂກ່ລີ້ໃນຖານເປັນເມືອງຫຼວງແລະຂຸມຝັງສົບທີ່ກໍ່ສ້າງໃນໄລຍະຕົ້ນ,ມັນໄດ້ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນຜົນສະທ້ອນຂອງເຜ່ົາຮ້ານທີ່ມີຕໍ່ວັດທະນະທຳຊົນເຜ່ົາອື່ນໆ,ແລະຍັງໄດ້ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນອາລະຍະທຳຂອງອະນາຈັກເກົາໂກ່ລີ້ທີ່ໄດ້ສູນຫາຍໄປ,ສະແດງໃຫ້ເຫັນການປະດິດສ້າງຂອງມວນມະນຸດກັບທຳມະຊາດທີ່ໄດ້ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນຢ່າງຈົບງາມ.
(ກຳແພງເມືອງ) 1 2
|
|
|