ເປັນຫຍັງປະເທດຕາເວັນຕົກຈຶ່ງເຂົ້າໃຈຜິດຕໍ່ຍຸດທະສາດ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ"?

    ວັນທີ 5 ມີນານີ້, ທ່ານ ຫຼີເຄີ້ສຽງ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈີນໄດ້ຜ່ານບົດລາຍງານວຽກງານຂອງລັດຖະບານ ໂດຍກ່າວວ່າ, ຕ້ອງຊຸກຍູ້ການກໍ່ສ້າງ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ຢ່າງໜັກແໜ້ນ, ຍຶດໝັ້ນການປຶກສາຫາລືຮ່ວມກັນ, ກໍ່ສ້າງຮ່ວມກັນ ແລະຊົມໃຊ້ຜົນປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ ເຮັດໃຫ້ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ກາຍເປັນສາຍພານແຫ່ງສັນຕິພາບມິດຕະພາບແລະເສັ້ນທາງແຫ່ງຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງພ້ອມກັນ. ຂະນະທີ່ໃນວັນທີ 8 ມີນານີ້, ທ່ານ ວາງຢີ້ ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດຈີນ ໄດ້ກ່າວໃນກອງປະຊຸມຂ່າວວ່າ: ຂໍ້ລິເລີ່ມ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງເປັນຂອງຈີນ, ແຕ່ໂອກາດເປັນຂອງໂລກ. ແນວໃດກໍດີ ຍັງມີຫາງສຽງທີ່ເຂົ້າໃຈຜິດຫຼືສົງໄສຕໍ່ຂໍ້ລິເລີ່ມດັ່ງກ່າວ ໂດຍເຫັນວ່າ ຈີນກອບໂກຍເອົາຊັບພະຍາກອນ ແລະສະແຫວງຫາການຂະຫຍາຍອິດທິພົນ. ມັນເປັນແນວນັ້ນແທ້ບໍ່?

    "ແລວທາງເສດຖະກິດເສັ້ນທາງສາຍໄໝ" ແລະ "ເສັ້ນທາງສາຍໄໝທາງທະເລໃນສະຕະວັດທີ 21" ຫຼື "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ແມ່ນເສັ້ນທາງການຄ້າທາງບົກແລະທາງທະເລທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ຕາເວັນອອກແລະຕາເວັນຕົກໃນສະໄໝບູຮານ ທັງແມ່ນສັນຍະລັກຂອງການແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳລະຫວ່າງຈີນກັບຕ່າງປະເທດ.

    ເມື່ອເດືອນກັນຍາປີ 2013 ໃນໂອກາດທ່ານ ສີຈິ້ນຜິງ ປະທານປະເທດຈີນຢ້ຽມຢາມກາຊັກສະຖານ, ທ່ານໄດ້ສະເໜີຂໍ້ລິເລີ່ມກ່ຽວກັບການຮ່ວມກັນສ້າງ "ແລວທາງເສດຖະກິດເສັ້ນທາງສາຍໄໝ ແລະໃນເວລາຢ້ຽມຢາມປະເທດອາຊຽນໃນເດືອນຕຸລາປີດຽວກັນ, ທ່ານ ສີຈິ້ນຜິງ ໄດ້ສະເໜີຂໍ້ລິເລີ່ມກ່ຽວກັບການຮ່ວມກັນສ້າງ "ເສັ້ນທາງສາຍໄໝທາງທະເລໃນສະຕະວັດທີ 21". ຂະນະທີ່ໃນເດືອນມີນາ 2015, ກະຊວງແລະຄະນະກຳມະການທຽບເທົ່າຂອງຈີນ ໄດ້ຮ່ວມກັນເປີດເຜີຍ "ວິໄສທັດແລະການເຄື່ອນໄຫວກ່ຽວກັບການຊຸກຍູ້ການຮ່ວມກັນສ້າງແລວທາງເສດຖະກິດເສັ້ນທາງສາຍໄໝ ແລະເສັ້ນທາງສາຍໄໝທາງທະເລໃນສະຕະວັດທີ 21". ເພື່ອເຮັດໃຫ້ແນວຄິດທີ່ສຳຄັນທີ່ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ປະຊາກອນ 4 ຕື້ 400 ລ້ານຄົນຂອງ 26 ປະເທດແລະເຂດແຄວ້ນ ແລະສ້າງແລວເສດຖະກິດທີ່ຍາວທີ່ສຸດຂອງໂລກດັ່ງກ່າວນີ້ບັນລຸຜົນເປັນຈິງນັ້ນ, ຈີນໄດ້ນຳໜ້າອອກທຶນ 40 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດເພື່ອສ້າງກອງທຶນເສັ້ນທາງສາຍໄໝ ພ້ອມທັງລິເລີ່ມສ້າງຕັ້ງທະນາຄານລົງທຶນພື້ນຖານໂຄງລ່າງອາຊີ ແລະປັດຈຸບັນ ໄດ້ມີຫຼາຍໆປະເທດເຊັ່ນອັງກິດ, ຝຣັ່ງ, ເຢຍລະມັນ, ອີຕາລີ ແລະສ.ເກົາຫຼີເຂົ້າຮ່ວມ ໂດຍຈະສະໜັບສະໜູນເງິນທຶນໃຫ້ແກ່ການກໍ່ສ້າງພື້ນຖານໂຄງລ່າງຂອງປະເທດທີ່ຢູ່ຕາມ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ".

"ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ຕົ້ນຕໍອາໄສກົນໄກສອງຝ່າຍແລະຫຼາຍຝ່າຍລະຫວ່າງຈີນກັບປະເທດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງທີ່ມີມາແລ້ວ, ຫາກບໍ່ແມ່ນການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃໝ໋, ບໍ່ໄດ້ກ່ຽວພັນເຖິງຂົງເຂດການເມືອງ, ຄວາມໝັ້ນຄົງແລະຂົງເຂດທີ່ມີຄວາມອ່ອນໄຫວອື່ນໆ, ແຕ່ມີລັກສະນະເປີດປະຕູ, ສາມາດເພີ່ມຄວາມມີຊີວິດຊີວາໃຫ້ແກ່ຊັບພະຍາກອນຕ່າງໆຢູ່ໃນພາກພື້ນ, ສ້າງຄວາມສົມບູນພູນສຸກໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນຂອງບັນດາປະເທດຢູ່ລຽບເສັ້ນທາງ. ແນວໃດກໍດີ ແຕ່ຕໍ່ເລື່ອງນີ້ກໍຍັງມີສຽງທີ່ແຕກຕ່າງກັນຈຳນວນໜຶ່ງຄື:

ຄວາມເຂົ້າໃຈຜິດອັນໜຶ່ງແມ່ນ: ຝ່າຍຕາເວັນຕົກໂດຍສະເພາະແມ່ນອາເມລິກາແລ້ວ, "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ກໍແມ່ນ "ແຜນການມາໂຊວ(The Marshall Plan)ແບບຈີນ".

ທີ່ຈິງແລ້ວ, "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ແລະ "ແຜນການມາໂຊວ(The Marshall Plan)" ບໍ່ສາມາດປຽບທຽບກັນໄດ້ເລີຍ, ສິ່ງທີ່ແຕກຕ່າງກັນທີ່ສຸດຄືມັນມີເງື່ອນໄຂເພີ່ມຕື່ມຫຼືບໍ່. "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ບໍ່ມີເງື່ອນໄຂເພີ່ມຕື່ມໃດໆ, ນີ້ແມ່ນການເປີດປະຕູ, ຈີນເປັນຜູ້ລິເລີ່ມສະເໜີອອກ ແລະອົງການເສດຖະກິດອື່ນປຶກສາຫາລືຮ່ວມກັນ, ບໍ່ມີເງື່ອນໄຂເພີ່ມຕື່ມໃດໆ. ແຕ່"ແຜນການມາໂຊວ(The Marshall Plan)"ໃນເມື່ອກ່ອນມີເງື່ອນໄຂເພີ່ມຕື່ມ, ຖ້າປະເທດສັງຄົມນິຍົມຢາກໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອກໍຕ້ອງປ່ຽນສີສັນເອງເຊິ່ງທາດແທ້ແລ້ວກໍແມ່ນ "ນະໂຍບາຍກະຕຸ້ນໃຫ້ລາງວັນແລະມີການປັບໃໝ"ຂອງອາເມລິກາມາໂດຍຕະຫຼອດ.

ຄວາມເຂົ້າໃຈຜິດອັນທີສອງຄື "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ" ແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍທີ່ແນໃສ່ "ສັນຍາການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຂ້າມປາຊີຟິກ"ຂອງອາເມລິກາ.

ລອງຖາມເບິ່ງວ່າ, ຖ້າຈີນໄດ້ສະໜອງຂໍ້ລິເລີ່ມທີ່ເຮັດໃຫ້ປະເທດຢູ່ໃນພາກພື້ນມີການຮ່ວມມືແລະຕ່າງຝ່າຍຕ່າງມີຜົນປະໂຫຍດແມ່ນເລື່ອງທີ່ດີຫຼືບໍ່? ຖ້າເວົ້າວ່ານີ້ແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍຊະນິດໜຶ່ງ ນັ້ນກໍໃຫ້ສິ່ງທ້າທາຍແບບນີ້ເກີດມາຫຼາຍແດ່. ບໍ່ຄວນເປັນຄົນທີ່ກ່າວຫາຈີນທຸກໆມື້ວ່າ: ເຈົ້າຕ້ອງເປັນປະເທດໃຫຍ່ທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ແລ້ວເມື່ອຈີນເອງສະແຫວງຫາການພັດທະນາກັບປະເທດອື່ນຮ່ວມກັນ, ອາເມລິກາພັດເປັນຫ່ວງເປັນໃຍວ່າ:ນີ້ແມ່ນການທ້າທາຍຕໍ່ອາເມລິກາຫຼືບໍ່. ຜູ້ນຳຈີນໄດ້ກ່າວມາແລ້ວວ່າ: ມະຫາສະໝຸດປາຊີຟິກທີ່ໃຫຍ່ຊ່ຳນີ້ສາມາດບັນຈຸສອງປະເທດໃຫຍ່ຄືຈີນແລະອາເມລິກາ. ແຕ່ເປັນຫຍັງມັກລະແວງສົງໄສມາໂດຍຕະຫຼອດວ່າຈີນຢາກແຂ່ງຂັນກັບອາເມລິກາ.

ຂໍ້ທີ 3 ທີ່ເຂົ້າໃຈຜິດຄື ປະເທດພວມພັດທະນາຈຳນວນໜຶ່ງເປັນຫ່ວງວ່າ, ຈີນຊຸກຍູ້ "ໜຶ່ງແລວທາງໜຶ່ງເສັ້ນທາງ"ແມ່ນຢາກກອບໂກຍເອົາຊັບພະຍາກອນຂອງທ້ອງຖິ່ນແຫ່ງນັ້ນ, ແລ້ວເພີ່ມທະວີການຄວບຄຸມທາງເສດຖະກິດຂຶ້ນຕື່ມ.

ເປັນສິ່ງທີ່ເຂົ້າໃຈໄດ້ຕໍ່ຄວາມເປັນຫ່ວງຂອງປະເທດເຫຼົ່ານີ້, ແຕ່ເມື່ອຖາມຕົນເອງວ່າ, ຈີນເຄີຍເຮັດເລື່ອງແບບນີ້ບໍ່? ກ່ອນໜ້ານີ້ປະມານ 20 ປີ, ເຖິງວ່າຈີນເປັນພຽງປະເທດໃຫຍ່ໃນດ້ານເສດຖະກິດແລະການເງິນໃນພາກພື້ນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ກໍໄດ້ສະແດງໂຕທີ່ສຳຄັນໃນການຮັກສາສະຖຽນລະພາບທາງເສດຖະກິດຂອງພາກພື້ນແລ້ວ, ເຊັ່ນການເກີດວິກິດການທາງການເງິນໃນອາຊີເວລານັ້ນ, ຈີນໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາແລະກໍໄດ້ປະສົບຜົນສຳເລັດ ຄືບໍ່ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເງິນຢວນຈີນລົງລາຄາ, ເຮັດໃຫ້ນັກທຸລະກິດຢູ່ຫຼາຍແຫ່ງຂອງອາຊີສາມາດຟື້ນຟູຂຶ້ນໄດ້ຢ່າງວ່ອງໄວ. ຂະນະທີ່ເທື່ອນີ້ໄດ້ເກີດວິກິດການການເງິນທົ່ວໂລກຍ້ອນວິກິດການເງິນກູ້ດ້ອຍຄຸນນະພາບຂອງອາເມລິກາ, ແຕ່ຈີນກໍໄດ້ປະຕິບັດເໝືອນເດີມ ຄືໄດ້ຫາບແບກໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບອັນໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ເສດຖະກິດທົ່ວໂລກທີ່ຫວັ່ນໄຫວ,. ຈີນແມ່ນປະເທດໃຫຍ່, ແລະເຮັດແນວໃດເພື່ອພັດທະນາພ້ອມກັບປະເທດອ້ອມຂ້າງນັ້ນ, ແມ່ນບັນຫາໜຶ່ງທີ່ຈີນໄດ້ພິຈາລະນາຄົ້ນຄວ້າມາໄດ້ຫຼາຍພັນປີ. ການພັດທະນາແບບຊ່ວງເສັງ, ແຕ່ໃດມາກໍບໍ່ແມ່ນເປົ້າໝາຍຂອງຈີນ. ການທີ່ກອງກ່ຳປັ່ນຂອງທ່ານເຈີ້ງເຫີ ແລ່ນໄປເຖິງພາກຕາເວັນອອກຂອງອາຟຼີກາ ເປັນພຽງແຕ່ຢາກສະທ່ອນໃຫ້ເຫັນແນວຄວາມຄຶດໜຶ່ງ ນັ້ນກໍຄື ເຫີ ໝາຍເຖິງ ສັນຕິພາບ, ຄວາມປອງດອງກັນ ແລະອື່ນໆ. ກອງກ່ຳປັ່ນຂອງທ່ານເຈີ້ງເຫີແມ່ນເຂັ້ມແຂງແທ້, ແຕ່ບໍ່ແມ່ນໄປຍາດຊີງເອົາຜູ້ອື່ນ. ຊູ່ມື້ນີ້ ຈີນໄດ້ຄ່ອຍໆພັດທະນາຂຶ້ນ, ບໍ່ວ່າວິສາຫະກິດຫຼືບຸກຄົນທີ່ໄປພັດທະນາຢູ່ຕ່າງປະເທດນັ້ນ ກໍລ້ວນແຕ່ແມ່ນການຊອກຫາໂອກາດຮ່ວມມື. "ການພັດທະນາຈຶ່ງແມ່ນວິທີທີ່ດີທີ່ສຸດ, ມີຫຼາຍບັນຫາ ສາມາດແກ້ໄຂຕົກໄດ້ໃນການພັດທະນາ." "ຖ້າວ່າໝູ່ເພື່ອນໃກ້ຄຽງພັດທະນາຂຶ້ນ, ການພັດທະນາຂອງຈີນກໍຈະໝັ້ນທ່ຽງກວ່າເກົ່າ."